Kto odpowiada za zaległości…

Rzeczpospolita , autor: Mirosława Łapińska , oprac.: GR

wrz 10, 2007

Upadły wspólnik spółki cywilnej odpowiada również za zaległości podatkowe powstałe w toku postępowania upadłościowego prowadzonego przez syndyka

Tak 23 sierpnia br. orzekł WSA w Olsztynie (I SA/Ol 173/07), oddalając skargę na decyzję orzekającą solidarną odpowiedzialność dwóch byłych wspólników spółki cywilnej za jej zaległości w podatku VAT.

Zaległości dotyczyły kilku miesięcy 2000,2002 i 2003 r. i wynikały z nieuregulowania kwot wykazanych w deklaracjach. W listopadzie 2001 r. została ogłoszona upadłość wspólników spółki cywilnej. Urząd skarbowy zgłosił swoje wierzytelności wobec upadłych, ale nie zostały one zaspokojone. Dodatkowo w toku postępowania upadłościowego, w wyniku czynności syndyka, powstały kolejne zaległości podatkowe. Postępowanie upadłościowe zakończyło się w grudniu 2005 r. i w styczniu 2006 r. syndyk złożył zgłoszenie VAT-Z.

Podstawą prawną decyzji organów podatkowych był art. 115 § 1 i 2 ordynacji podatkowej. Zgodnie z nimi wspólnik spółki cywilnej odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki i wspólników, wynikające z działalności spółki. Te zasady odpowiedzialności stosuje się też do byłego wspólnika, jeżeli wynikające z działalności spółki zaległości podatkowe spółki oraz innych wspólników powstały w okresie, gdy był on wspólnikiem.

Organy podatkowe przywołały też przepisy kodeksu cywilnego, wskazując, że spółka cywilna ulega rozwiązaniu z dniem oroszenia upadłości wspólnika, a zatem w razie jej rozwiązania automatycznie przestaje istnieć podmiot zarejestrowany jako podatnik VAT.

W skardze na tę decyzję organom podatkowym zarzucono brak jednoznacznego stanowiska, kiedy faktycznie spółka cywilna przestała istnieć. Najpierw bowiem argumentowały, że spółka uległa rozwiązaniu z chwilą ogłoszenia upadłości, po czym stwierdziły, że w toku prowadzenia upadłości powstały kolejne jej zaległości podatkowe. Wobec tego skarżący zapytał, jak mogły powstać zaległości, skoro spółka już nie istniała

Tą kwestią zainteresował się też sąd, dociekając, jaką ostatecznie datę organy podatkowe uznają za datę rozwiązania spółki.

Izba skarbowa wyjaśniła jednak, że niezależnie od art. 874 § 2 k.c, który zresztą wszedł w życie po ogłoszeniu upadłości wspólników, bo w 2003 r., istotą sporu jest orzeczenie odpowiedzialności solidarnej byłych wspólników za zaległości w VAT, w tym za powstałe w czasie prowadzonego przez syndyka

postępowania upadłościowego. Zdaniem organów podatkowych art. 115 ordynacji podatkowej stanowi o odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki i wspólników wynikające z działalności spółki". Dlatego też regulacje cywilnoprawne, w myśl których z chwilą ogłoszenia upadłości wspólników spółka cywilna przestaje istnieć, nie mają wpływu na jej status jako podatnika VAT Syndyk prowadząc postępowanie upadłościowe, wykonuje również czynności opodatkowane VAT, i jeśli w związku z nimi powstaną zaległości podatkowe, to art. 115 § 1 ordynacji podatkowej obejmuje i taką sytuację. Czynności syndyka należy bowiem łączyć z działalnością spółki". Ponadto za argumentem o utrzymaniu statusu podatnika VAT aż do zakończenia postępowania upadłościowego i złożenia VAT-Z przemawia też to, że postępowanie upadłościowe może zakończyć się w różny sposób, np. układem z wierzycielami.

Więcej Rzeczpospolita.