Sprzedaż nieruchomości użytkownikowi wieczystemu bez VAT

Rzeczpospolita (2017-11-16), autor: Aleksandra Tarka , oprac.: GR

lis 17, 2017
Sprzedaż nieruchomości jej wieczystemu użytkownikowi nie podlega opodatkowaniu VAT. Dlatego kwota za przekształcenie tego prawa w prawo własności nie może stanowić reszty ceny za dokonaną w przeszłości dostawę – czytamy w Rzeczpospolitej
 
Podatniczka jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym od 1995 r. Nieruchomość, której jest właścicielką, pozostaje w użytkowaniu wieczystym osoby fizycznej. Nieruchomość została przekazana w użytkowanie wieczyste na 99 lat, z równoczesną sprzedażą usytuowanego na niej budynku, w 2006 r. Z tytułu oddania w użytkowanie wieczyste pobrana została pierwsza opłata, powiększona o VAT. Opłaty roczne także były opodatkowane.
Użytkownik wieczysty wystąpił z wnioskiem o sprzedaż prawa własności do nieruchomości. Cenę ustalono na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego. Podatniczka chciała się upewnić, czy sprzedaż nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym na rzecz jej użytkownika wieczystego jest czynnością niepodlegającą VAT.
Sama zauważyła, że użytkownik wieczysty otrzymał już prawo do faktycznego dysponowania nieruchomością, jak gdyby był właścicielem. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy o VAT doszło więc już do dostawy tych nieruchomości na rzecz użytkownika wieczystego. Planowana sprzedaż jest jedynie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości. Nie wpłynie ona na władztwo rzeczy, które użytkownik już uzyskał. Czynność ta nie może być traktowana jako ponowna dostawa tej samej nieruchomości, więc nie będzie podlegała VAT.
Fiskus nie potwierdził tego stanowiska. Jego zdaniem grunt spełnia definicję towaru, a jego sprzedaż, jak również oddanie w użytkowanie wieczyste, to dostawa towarów z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Zbycie gruntu będącego wcześniej przedmiotem użytkowania wieczystego nie podlega opodatkowaniu jako ponowna dostawa towarów ani żadna inna czynność, ponieważ jest to kontynuacja dokonanej już dostawy.
Jednak zbycie własności gruntu będącego wcześniej przedmiotem użytkowania wieczystego na rzecz użytkownika wieczystego zobowiązuje do jednorazowej (bądź w ratach) zapłaty pozostałej kwoty należnej. Opodatkowaniu będzie podlegać kwota stanowiąca resztę ceny za użytkowanie wieczyste.
Podatniczka zaskarżyła interpretację i wygrała. WSA w Krakowie (wyrok z 19 października 2017 r., sygn. akt: I SA/Kr 477/17) zauważył, że użytkowanie wieczyste i jego charakter w regulacjach przepisów o VAT były przedmiotem analizy uchwały sędziów NSA z 8 stycznia 2007 r. (I FPS 1/06). Z jej uzasadnienia wynika, że użytkowanie wieczyste jest wprawdzie prawem na rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do praw właściciela.

Więcej w Rzeczpospolitej z 16 listopada 2017 r.