Jakie składki zapłaci przedsiębiorca, gdy rozpoczyna prowadzenie działalności w połowie miesiąca

Dziennik Gazeta Prawna (2019-01-31), autor: Marcin Nagórek , oprac.: GR

lut 1, 2019
Rozpocznę prowadzenie działalności gospodarczej 15 lutego. Jak mam obliczyć składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne? Rok temu zakończyłem prowadzenie innej działalność gospodarczej – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.
 
Jak odpowiada ekspert współpracujący z DGP – z art. 18 ust. 9 i 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osoby prowadzącej pozarolniczą działalność ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu w dwóch przypadkach. Po pierwsze, gdy przedsiębiorca zostaje objęty obowiązkiem ubezpieczeń społecznych w trakcie miesiąca kalendarzowego lub ustał wobec niego obowiązek tych ubezpieczeń w trakcie miesiąca kalendarzowego i w związku z tym podlega im tylko przez część tego miesiąca. Po drugie, gdy przez część miesiąca osoba prowadząca pozarolniczą działalność jest niezdolna do pracy.
Przedsiębiorca, który rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie miesiąca (w tym przypadku 15 lutego), może więc pomniejszyć podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne o dni, w których jeszcze jej nie prowadził. W takim przypadku kwotę podstawy wymiaru składek społecznych zmniejsza się proporcjonalnie. Dokonuje tego w ten sposób, że dzieli się ją przez liczbę dni kalendarzowych danego miesiąca i mnoży przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniom w tym miesiącu.
Przy dokonywaniu wspomnianego pomniejszenia należy jednak mieć na względzie, że może ono dotyczyć tylko podstawy wymiaru zadeklarowanej w najniższym zakresie – takie stanowisko zajmuje ZUS oraz część sądów. Przykładowo, w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 1 lutego 2018 r., sygn. akt III AUa 936/16, zaznaczono, że obniżenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dotyczy wyłącznie sytuacji, w której zadeklarowano najniższą podstawę wymiaru składki. Możliwość korekty podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne występuje tylko w przypadku, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osoby prowadzącej działalność gospodarczą była zadeklarowana w wysokości 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, o którym mowa w art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Odrębnej oceny wymaga kwestia opłacania składki zdrowotnej. W art. 79 ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych postanowiono, że składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna. A zatem skoro składka jest niepodzielna, to przedsiębiorca musi zapłacić całą składkę zarówno wówczas gdy podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu przez cały miesiąc, jak i wówczas gdy ubezpieczeniem objęty jest jedynie przez kilka dni danego miesiąca.
Składki na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorca opłaca w sposób proporcjonalny w zależności od liczby dni podlegania tym ubezpieczeniom w danym miesiącu. Natomiast składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorca opłaca w takiej samej wysokości niezależnie od daty rozpoczęcia działalności gospodarczej w danym miesiącu.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 31 stycznia 2019 r.