Nasza spółka złożyła odwołanie od decyzji ZUS o zadłużeniu składkowym. Uważamy, że decyzja ZUS została wydana niezasadnie, bo wcześniej złożyliśmy wniosek o umorzenie składek, którego do dziś nie rozpoznano. Czy ZUS mógł wydać taką decyzję? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.
Jak odpowiada ekspert współpracujący z DGP – zgodnie z art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, z którego wynika, że osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od rozpoczęcia wykonywania działalności do zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone. Zgodnie zaś z art. 46 ust. 1 ustawy systemowej płatnik jest zobowiązany obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Płatnik przesyła deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc we wskazanych w ustawie terminach.
Z kolei z art. 83 ust. 1 ustawy systemowej wynika, że ZUS wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności:
– zgłaszania do ubezpieczeń społecznych;
– ustalania płatnika składek;
– przebiegu ubezpieczeń;
– ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek;
– ustalania wymiaru składek na Fundusz Emerytur Pomostowych i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu tych składek;
– ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych;
– wymiaru świadczeń z ubezpieczeń społecznych.
Do oceny podanego zapytania kluczowy jest jednak stan faktyczny. Spółka otrzymała decyzję ZUS o zadłużeniu składkowym, a wcześniej złożyła wniosek o jego umorzenie. W tym zaś upatruje zasadności swojego stanowiska i wadliwości decyzji ZUS. Nie ma jednak racji. Przede wszystkim podkreślenia wymaga, że sprawa o umorzenie składek pod względem prawnym jest sprawą odrębną i niezależną od sprawy dotyczącej decyzji stwierdzającej zadłużenie składkowe.
W ocenie sytuacji pomocne może być stanowisko podane w wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z 26 lutego 2015 r., sygn. akt V U 6421/14. Dotyczy ono zaległości w składkach na ubezpieczenie zdrowotne, jednak sam mechanizm będzie miał zastosowanie do składek na ubezpieczenia społeczne. Sąd wskazał, że aby organ rentowy mógł rozpoznać wniosek ubezpieczonej o umorzenie zaległości składkowych, musi rozstrzygnąć podstawę istnienia takich zaległości. Oznacza to, że albo taką podstawą są niesporne należności wynikające z deklaracji składanych przez płatnika, albo podstawą jest decyzja wydana w trybie art. 83 ust. 1 w zw. z art. 38 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, albo prawomocne orzeczenie sądowe, jeżeli decyzja ta została zaskarżona do sądu powszechnego w trybie art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Trzeba więc stwierdzić, że decyzja ZUS stwierdzająca zadłużenie składkowe jest zasadna. Spółka nie ma więc uzasadnionych podstaw, aby składać odwołanie.
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 31 stycznia 2019 r.