Spółka może odpowiadać za przestępstwa skarbowe swoich pracowników, i to podwójnie: ponosząc odpowiedzialność posiłkową przewidzianą w kodeksie karnym skarbowym i jako tzw. podmiot zbiorowy na podstawie odrębnej ustawy.
Jak donosi Rzeczpospolita, odpowiedzialność posiłkowa to szczególna instytucja prawa karnoskarbowego. Wprowadza ona odstępstwo od zasady indywidualnej odpowiedzialności sprawcy za popełnione przestępstwo. Gdy sprawca jest niewypłacalny, obowiązkiem uiszczenia wymierzonej mu kary grzywny można obciążyć osobę trzecią, w tym spółkę, która odniosła lub mogła odnieść jakąkolwiek korzyść majątkową z tego przestępstwa.
Warunkiem nałożenia odpowiedzialności posiłkowej jest działanie sprawcy czynu zabronionego w charakterze zastępcy podmiotu odpowiedzialnego posiłkowo, prowadzenie spraw podmiotu jako pełnomocnik, zarządca, pracownik lub działający w jakimkolwiek innym charakterze.
Kolejnym warunkiem pociągnięcia do odpowiedzialności posiłkowej jest działanie sprawcy przestępstwa skarbowego nie tylko na własny rachunek, bowiem odniesienie jakiejkolwiek korzyści majątkowej lub możliwość jej odniesienia przez podmiot odpowiedzialny posiłkowo jest konieczne do przypisania tej odpowiedzialności. Zgodnie z kodeksem karnym skarbowym korzyścią majątkową lub osobistą jest korzyść zarówno dla siebie, jak i dla kogo innego.
Przy czym, jak wyjaśnia „Rz”, osiągnięcie przez spółkę korzyści majątkowej nie jest warunkiem koniecznym przypisania odpowiedzialności posiłkowej, wystarczy bowiem już sama obiektywna możliwość uzyskania takiej korzyści w wyniku działania sprawcy przestępstwa skarbowego. Zatem, nawet w razie skutecznej interwencji ze strony organu podatkowego lub celnego udaremniającej osiągnięcie korzyści majątkowej przez spółkę, nadal możliwe jest nałożenie na nią odpowiedzialności posiłkowej.
Odpowiedzialność posiłkową można nałożyć jednocześnie na kilka podmiotów. Podmiot odpowiedzialny posiłkowo jest zobowiązany do zwrotu w całości lub w części uzyskanej korzyści majątkowej. Odpowiedzialność posiłkowa ma charakter osobisty. Nie można jej zbyć ani dziedziczyć, nie obciąża bowiem spadku. Nie wygasa w razie śmierci sprawcy skazanego po uprawomocnieniu się orzeczenia.
Odpowiedzialność posiłkowa służy zabezpieczeniu interesów finansowych Skarbu Państwa, gdy sprawca przestępstwa skarbowego nie jest w stanie uiścić nałożonej na niego kary grzywny. Umożliwia przeniesienie odpowiedzialności majątkowej za wymierzoną karę na osobę trzecią, tzw. podmiot pociągnięty do odpowiedzialności posiłkowej.
Więcej w Rzeczpospolitej z 9 września 2010 r.