Urlop bezpłatny tylko na wniosek pracownika
Szef nie da rady wysłać pracownika na urlop bezpłatny bez jego pisemnego wniosku. W świetle prawa jest to bezskuteczne.
Z przyczyn technicznych na miesiąc nasza firma – zapewniająca innym usługi kateringowe – przestaje działać. Pracodawca wysyła nas na urlop bezpłatny. Czy wolno mu tak zrobić – pyta czytelniczka DOBREJ FIRMY.
Pracodawca nie może samodzielnie wysłać pracownika na urlop bezpłatny. Do tego potrzebny jest wniosek zatrudnionego i to w formie pisemnej, o czym przesądza art i74§ikp.
Taka forma jest konieczna, bo to szczególny rodzaj urlopu, za który pracownikowi nie przysługuj e wynagrodzenie.
Dlatego procedura jego udzielenia musi być dokładnie taka, jaką ustalił kodeks pracy – pisemny wniosek pracownika i zgoda pracodawcy.
Bez takiego wniosku wysianie pracownika na urlop bezpłatny (np. w celu cięcia kosztów zatrudnienia) i z inicjatywy pracodawcy będzie bezskuteczne. Tak orzekł Sąd Apelacyjny w Łodzi 15 października 1996 r. (III AUa 34/96).
SA uznał wówczas, że udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego – niezgodnie z art. 174 § t k.p.
– z inicjatywy zakładu pracy i bez pisemnego wniosku o udzielenie mu takiego urlopu jest w świetle prawa bezskuteczne. Pracownikowi, który w okresie tak udzielonego urlopu bezpłatnego był niezdolny do pracy wskutek choroby, przysługuje zasiłek chorobowy.
Zatem pracodawca czytelniczki postąpił niezgodnie z przepisami. Nadal więc niby-urlop bezpłatny jest dla niej okresem pracy, choć faktycznie nie wykonuje wtedy żadnych zajęć. Przysługuje jej za ten okres normalne wynagrodzenie lub tzw. przestojowe, a próba zupełnego pozbawienia jej poborów za ten miesiąc bezczynności byłaby wykroczeniem pracodawcy przeciwko prawom pracownika (art. 282 § 1 pkt 1 k.p.).
Zwykłe oświadczenia woli
Do udzielenia urlopu bezpłatnego dochodzi więc dopiero wówczas, gdy na piśmie wystąpi o to pracownik, a szef przyjmie ten wniosek i go zaakceptuje. Sąd Najwyższy uznał, że wniosek pracownika o urlop bezpłatny oraz jego udzielenie przez pracodawcę są oświadczeniami woli Ich wykładni należy dokonywać na podstawie art 65 kodeksu cywilnego w związku z art 300 kp. (wyrok z 12 sierpnia 2004 r., III PK 42/04). Trzeba więc raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, niż opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Dlatego w tym samym wyroku SN stwierdził, że nie dochodzi do zawarcia umowy o urlop bezpłatny, jeżeli zgodnym zamiarem stron jest dalsze wykonywanie przez pracownika na rzecz pracodawcy tej samej pracy, ale w ograniczonym zakresie.
Więcej Rzeczpospolita.