Przedsiębiorca, który nie umie ściągnąć należności od kontrahenta, może skorzystać z tzw. ulgi na złe długi – czytamy w Rzeczpospolitej.
Jak wyjaśnia dziennik, polega ona na pomniejszeniu należnego VAT o podatek, który obciążał firmę i nie został zapłacony przez kontrahenta. Korekta dotyczy wyłącznie podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju.
Przepisów o uldze nie stosuje się, jeżeli pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem lub osobami pełniącymi u nich funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne zachodzą powiązania o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowym majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy. Także, gdy dana osoba łączy funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne u kontrahentów.
Nieściągalność wierzytelności musi być uprawdopodobniona, przy czym skorygować można również podatek przypadający na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalna lub której nieściągalność została uprawdopodobniona.
Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, gdy nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.
Aby skorygować VAT należny należy spełnić warunki, które wymienia art. 89a ust. 2 ustawy o VAT:
1) dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonane na rzecz podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
2) wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny,
3) wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty podatku należnego są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni (tylko tacy podatnicy są zdolni do dokonywania korekty),
4) wierzytelności nie zostały zbyte,
5) od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły dwa lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona,
6) wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.
Podatek należny wynikający z czynności wykonanych na rzecz konsumentów lub podatników zwolnionych nie podlega korekcie w ramach ulgi na złe długi. Pewne wątpliwości może budzić warunek, by kontrahent nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub likwidacji
O zamiarze korekty VAT zawiadamiamy dłużnika. Korekta może nastąpić w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym upłynęło 14 dni od dnia otrzymania tego zawiadomienia przez dłużnika, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika zawiadomienia o zamiarze korekty.
Składając deklarację podatkową z wykazaną korektą, trzeba dodatkowo zawiadomić o tej korekcie właściwy dla siebie urząd skarbowy, podając kwotę korekty podatku należnego. W ciągu siedmiu dni od dnia dokonania korekty trzeba również zawiadomić o niej dłużnika, przesyłając kopię tego zawiadomienia do właściwego dla siebie urzędu skarbowego.
Jeśli po sporządzeniu korekty kontrahent ureguluje dług w jakiejkolwiek formie, wierzyciel ma obowiązek zwiększyć podatek należny w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana. Częściowe uregulowanie długu skutkuje obowiązkiem zwiększenia VAT należnego w odniesieniu do tej części.
Organy podatkowe potwierdzają, że umorzenie całości bądź części wierzytelności (np. w postępowaniu naprawczym) nie może być traktowane jako forma uregulowania należności, o której mowa w art. 89a ust. 4 ustawy o VAT.
Ten, kto dostał od kontrahenta zawiadomienie o zamiarze korekty VAT, ma dwa wyjścia: albo spłacić dług, albo skorygować odliczony podatek.
W razie otrzymania zawiadomienia o zamiarze skorygowania podatku należnego i nieuregulowania należności w terminie 14 dni od dnia otrzymania tego zawiadomienia dłużnik jest zobowiązany do odpowiedniego pomniejszenia podatku naliczonego, a w razie jego braku do odpowiedniego powiększenia kwoty VAT należnego o kwotę podatku wynikającą z nieuregulowanych faktur.
Powinien to zrobić poprzez korektę deklaracji za okres, w którym dokonał odliczenia, co automatycznie skutkuje obowiązkiem zapłaty odsetek od zaległości podatkowych.
W razie częściowego uregulowania należności przed upływem wskazanego terminu korekta będzie dotyczyć jedynie podatku przypadającego na nieuregulowaną część należności. Natomiast spłata długu po korekcie (w całości lub w części) uprawnia do odpowiedniego zwiększenia VAT naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym należność uregulowano.
Faktury korygujące będą kierowane do m.in. kontrahentów, którzy opłacili w całości faktury pierwotne, a ich zobowiązanie wobec spółki obejmuje wyłącznie równowartość VAT wykazanego na fakturze korygującej, a także do takich którzy nie uregulowali pierwotnego zobowiązania w całości lub w części.
Jednocześnie z chwilą wystawienia faktury korygującej kwota VAT jest uwzględniana we właściwej deklaracji podatkowej spółki. Oznacza to, że kwota należnego VAT, która może być skorygowana zgodnie z przepisami dotyczącymi ulgi na złe długi, powstaje dopiero z chwilą wystawienia faktury korygującej, co uzasadnia ewentualną korektę z tytułu ulgi na złe długi w stosunku do całej kwoty podatku należnego.
Na możliwość skorzystania z tzw. ulgi na złe długi, gdy kontrahent nie zapłacił samej kwoty VAT, wskazuje również interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 24 lutego 2010 (ILPP2/443-1634/09-7/EN). Według niej w przypadku aportu, gdy spółka nie uiści kwoty VAT wykazanego na fakturze od wspólnika, a kwota netto zostanie pokryta udziałami w tej spółce, wspólnik ma prawo skorygować należny podatek w ramach ulgi.
Więcej w Rzeczpospolitej z 16 czerwca 2011 r.