Kolejne sądy uchylają sankcje VAT

Grzegorz Rodziewicz , oprac.: GR

lip 28, 2021

Sankcja VAT w wysokości 30 proc. jest niezgodna z dyrektywą – potwierdził WSA w Lublinie. Tym samym dołączył do sądów orzekających o niezgodności wszystkich krajowych sankcji VAT, również 30 i 100 – procentowej – donosi Dziennik Gazeta Prawna.

W wyroku z 15 kwietnia br. Trybunał Sprawiedliwości UE zakwestionował polski przepis o sankcji w wysokości 20 proc. dodatkowego zobowiązania podatkowego. Stwierdził, że jest on niezgodny z zasadą proporcjonalności, bo nie pozwala zindywidualizować kary w zależności od przyczyn błędu w rozliczeniach VAT.

Eksperci komentujący ten wyrok wskazywali, że należy go odnosić do wszystkich sankcji VAT, a więc również w wysokości 15 proc., 30 proc. i 100 proc.

Teraz potwierdzają to kolejne wyroki – m.in. WSA w Gdańsku w wyrokach 25 maja (sygn. akt I SA/Gd 59/20) i z 18 maja br. (sygn. akt I SA/Gd 1609/19).

W sprawie rozpatrzonej przez lubelski sąd 16 lipca br. (sygn. akt I SA/Lu 208/21, nieprawomocny) chodziło o spółkę, która nie opłaciła w terminie 90 dni należności wynikających z faktur VAT. Jako dłużnik miała więc obowiązek korekty odliczonego podatku z niezapłaconych faktur. Ponieważ tego nie zrobiła, to m.in. zawyżyła kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu na rachunek bankowy i do przeniesienia. Dopiero po kontroli organu skorygowała VAT. Mimo to naczelnik urzędu celno-skarbowego wymierzył jej 30-proc. sankcję VAT. Podkreślił, że obowiązek taki wynika z brzemienia przepisów – w tym przypadku art. 112b ust. 1 pkt 1 lit. d ustawy o VAT. Przepis brzmi bowiem tak: „naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego (…) ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe”.

Organ wyjaśnił, że oznacza to, że ma obowiązek ustalić kwotę dodatkowego zobowiązania podatkowego niezależnie od tego, czy podatnik działał świadomie czy nie, czy pozostawał w dobrej wierze, a także czy nieprawidłowości w zakresie rozliczenia VAT nastąpiły z jego winy. Przepis działa więc jak automat, a organy nie mają wyjścia – tłumaczył.

WSA w Lublinie powołał się na wyrok z 15 kwietnia 2021 r. w sprawie C-935/19. To on jest kluczowy również we wszystkich innych orzeczeniach sądów w sprawie sankcji VAT.

Sąd stwierdził, że organ podatkowy orzekający o sankcji 30 proc. musi wszechstronnie i obiektywnie ocenić sprawę. Musi więc uwzględnić to, że stwierdzone w toku kontroli podatkowej nieprawidłowości spółka uwzględniła w całości w złożonej korekcie deklaracji podatkowej. To oznacza, że nie doszło do uszczuplenia podatkowego. Spółka je zrekompensowała wraz z odsetkami, a należny podatek VAT został odprowadzony do budżetu. W efekcie Skarb Państwa na tym nie stracił.

Sądy kwestionują nie tylko sankcję 20-procentową, ale także pozostałe: 15, 30 i 100-procentową.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 27 lipca 2021 r., autor: Łukasz Zalewski, oprac.: GR