ZUS odmówił mi prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, bo mam ustalone prawo do emerytury od 1 lutego br. Jest to jednak prawo tylko na papierze, bo dalej jestem zatrudniony i emerytura jest zawieszona. Czy w takiej sytuacji ZUS ma rację, odmawiając świadczenia rehabilitacyjnego? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.
Jak odpowiada ekspert współpracujący z DGP – świadczenie rehabilitacyjne zgodnie z art. 18 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństw przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Nie przysługuje ono jednak osobie uprawnionej do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego oraz do urlopu dla poratowania zdrowia, udzielonego na podstawie odrębnych przepisów (art. 18 ust. 7 ustawy zasiłkowej).
Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 25 kwietnia 2017 r., sygn. akt P 34/15, badał zgodność art. 18 ust. 7 ustawy zasiłkowej z art. 67 ust. 1 w zw. z art. 2 Konstytucji RP, w zakresie w jakim uniemożliwia przyznanie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego ubezpieczonemu mającemu ustalone decyzją organu rentowego prawo do emerytury, której wypłata została zawieszona z powodu kontynuowania zatrudnienia. Trybunał potwierdził zgodność wskazanego przepisu z konstytucją.
W orzecznictwie sądowym akcentuje się, że osobą uprawnioną do emerytury w rozumieniu art. 18 ust. 7 ustawy zasiłkowej jest także osoba, która spełnia wszystkie przesłanki nabycia prawa do tego świadczenia i której prawo do emerytury zostało ustalone decyzją organu rentowego, nawet jeżeli prawo to uległo zawieszeniu z powodu kontynuowania zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy bez rozwiązania stosunku pracy (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2010 r., sygn. akt I UK 41/10).
Prowadzi to do wniosku, że prawo do świadczenia rehabilitacyjnego nie przysługuje zarówno osobom faktycznie pobierającym emeryturę, jak i takim, których świadczenia emerytalne zostały zawieszone w związku z nierozwiązaniem stosunku pracy na podstawie art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zawieszenie prawa do emerytury nie oznacza pozbawienia uprawnień do tego świadczenia, a jedynie wstrzymanie jego wypłaty na pewien czas.
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 19 sierpnia 2021 r., autor: Marcin Nagórek, oprac.: GR