ZUS zobowiązał mnie do zwrotu zasiłku wraz z odsetkami liczonymi od wypłaty świadczenia z powodu wykonywania pracy w czasie jego pobierania. Decyzja została wydana kilka miesięcy temu, wciąż toczy się postępowanie w tej sprawie. Wiem, że zmieniły się przepisy dotyczące naliczania odsetek. Czy będą miały też zastosowanie w mojej sprawie? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.

Jak odpowiada ekspertka współpracujący z DGP – część przepisów nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych weszła w życie 18 września 2021 r., w tym te wprowadzające zmiany dotyczące odsetek. Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 84 ust. 1 ustawy systemowej osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego. Odsetki są naliczane od dnia następującego po dniu wypłaty świadczenia do dnia spłaty. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy należności zostaną zwrócone w terminie wskazanym w decyzji zobowiązującej do zwrotu. Wówczas nie nalicza się odsetek od spłaconych należności za okres od dnia przypadającego po dniu wydania decyzji do dnia spłaty. W art. 84 ust. 2 ustawy systemowej zawarto definicję nienależnie pobranych świadczeń, do których należą:

● świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie do nich prawa albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

● świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd ZUS przez osobę pobierającą świadczenia.

Nowelizacja dodała do tej nowelizacji nową okoliczność . Za nienależnie pobrane świadczenia od 18 września 2021 r. uważane są także świadczenia z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą z ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego, co do których stwierdzono, że w okresie ich pobierania świadczeniobiorca wykonywał w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystywał zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia (art. 17 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa). W przypadku osób, które zostały zobowiązane do zwrotu zasiłku na podstawie art. 17 powyższej ustawy, nowelizacja ma dwa skutki – nie mogą one już kwestionować braku pouczenia (co dotychczas się zdarzało) oraz momentu naliczania odsetek.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 21 października 2021 r., autor: Anna Kwiatkowska, oprac.: GR