Prowadzę zakład rzemieślniczy. Leczę się kardiologicznie, a moja praca wymaga dużego wysiłku fizycznego, wystąpiłem więc z wnioskiem o rentę z tytułu niezdolności do pracy. ZUS jednak mi jej odmówił, twierdząc, że mogę wykonywać inną pracę. Czy w tych okolicznościach warto się odwołać? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.
Jak odpowiada ekspert współpracujący z DGP – zgodnie z art. 57 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:
● jest niezdolny do pracy,
● ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,
● niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w ustawie (przede wszystkim w okresie podlegania ubezpieczeniu rentowemu),
● nie ma ustalonego prawa do emerytury z FUS lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.
Jedną z kluczowych przesłanek przyznania świadczenia rentowego jest istnienie u ubezpieczonego niezdolności do pracy. Ta przesłanka została zaś zdefiniowana w art. 12 ust. 1 i 3 ustawy emerytalnej. Wskazano tamże, że niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.
W orzecznictwie sądowym akcentuje się, że przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się z jednej strony stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji. Z drugiej strony zaś ocenia się możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 13 sierpnia 2020 r., sygn. akt I UK 247/19).
W podanych okolicznościach faktycznych decyzja ZUS wydaje się być niezasadna.
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 28 października 2021 r., autor: Marcin Nagórek, oprac.: GR