Zwolnienie z podatku dochodowego przy wymianie udziałów przysługuje, nawet jeżeli spółka kapitałowa pozostaje jeszcze w organizacji – czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.

Wspólnik spółki z o.o. wymienił posiadane udziały na walory innej spółki. Problem polegał na tym, że w chwili wymiany podmiot, w którym objął on udziały, był jeszcze spółką z o.o. w organizacji.

Naczelnik urzędu celno-skarbowego uznał w związku z tym, że wspólnik nie mógł skorzystać z podatkowego zwolnienia i że uzyskał przychód z kapitałów pieniężnych (ponad 275 tys. zł). Naczelnik argumentował, że wymiany udziałów i akcji mogą dokonywać tylko w pełni ukształtowane podmioty, bo dopiero z chwilą wpisania ich do rejestru następuje skuteczne objęcie udziałów w spółce i powstaje możliwość rozporządzania nimi. Natomiast spółka w organizacji jest formą przejściową, którą należy traktować odrębnie od spółki z o.o. i akcyjnej.

Na poparcie swojego stanowiska naczelnik przywołał wiele orzeczeń sądów administracyjnych.

Swoje stanowisko podtrzymał również, gdy jako organ drugiej instancji, rozpatrywał odwołanie wspólnika spółki.

W skardze do sądu wspólnik powołał się na wyroki NSA z lipca br., a WSA zgodził się z przytoczoną w nich argumentacją i uchylił decyzję naczelnika UCS. Podkreślił, że w sprawie nie można opierać się wyłącznie na dosłownym brzmieniu przepisów, należy również dokonać ich wykładni systemowej oraz celowościowej. Ta natomiast przemawia za stanowiskiem prezentowanym przez udziałowca.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku (wyrok z 20 października 2021 r., sygn. akt I SA/Bk 343/21) podkreślił, że spółka z o.o. w organizacji i spółka z o.o. to jeden byt prawny znajdujący się tylko na rożnych etapach ustrojowych. Skład wspólników spółki w organizacji nie zmienia się po wpisie do KRS, a więc byt prawny istniejącego podmiotu jest kontynuowany.

Ponadto – dodał sąd – unijna dyrektywa 2009/133/ WE nie warunkuje neutralności podatkowej wymiany udziałów od rejestracji spółki państwa członkowskiego (mowa o dyrektywie z 19 października 2009 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku łączenia, podziałów, podziałów przez wydzielenie, wnoszenia aktywów).

Nie oznacza to zatem, że spółka prawa polskiego mająca formę spółki z o.o. w organizacji nie może być uznana za „spółkę państwa członkowskiego” w rozumieniu dyrektywy – stwierdził WSA.

Dodał, że w zawartej w art. 5a pkt 28 lit. b ustawy o PIT definicji spółki wymieniona została również spółka kapitałowa w organizacji i taką właśnie definicję należy stosować dla potrzeb art. 24 ust. 8a i 8b ustawy o PIT.

Wyrok jest nieprawomocny.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 23 listopada 2021 r., autor: Mariusz Szulc, oprac.: GR