Pracodawca zatrudnia pracowników oraz zleceniobiorców. Pracownicy mają regularnie wypłacane wynagrodzenie, ale w przypadku zleceniobiorców częstotliwość wypłaty bywa różna. Czy inspektor pracy podczas kontroli ma prawo zastosować takie same środki prawne w przypadku zalegania z wypłatą wynagrodzenia zleceniobiorcom jak w sytuacji niewypłacania wynagrodzenia osobom zatrudnionym na podstawie stosunku pracy? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.

Jak odpowiada ekspert współpracujący z DGP – obok pracy realizowanej na podstawie stosunku pracy funkcjonują pozapracownicze formy zatrudnienia ‒ umowy cywilnoprawne. Osoby je wykonujące pozbawione są większości przywilejów pracowniczych. Wyjątkiem jest prawo do bezpiecznych warunków pracy oraz prawo do minimalnego wynagrodzenia ‒ minimalnej stawki godzinowej w przypadku przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi. W przypadku umów, o których mowa w art. 734 i 750 kodeksu cywilnego, wykonywanych przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi, wysokość wynagrodzenia powinna być ustalona w umowie w taki sposób, aby wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług nie była niższa niż wysokość minimalnej stawki godzinowej ustalonej z uwzględnieniem zasad wynikających z przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Państwowa Inspekcja Pracy jako organ kontroli i nadzoru przestrzegania przepisów prawa pracy kontroluje od lat problematykę wypłacania wynagrodzeń za pracę osobom zatrudnionym na podstawie stosunku pracy. Wraz z wprowadzeniem gwarancji w zakresie minimalnego wynagrodzenia godzinowego dla przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi doszło do modyfikacji przepisów ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, z których wynika, że inspektorzy pracy mogą kontrolować wypłacanie wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej. Nie wprowadzono jednak przy tym odrębnego trybu określającego zasady kontroli w takiej sytuacji. Tym samym można przyjąć, że kontrola inspektora pracy będzie przebiegała na podstawie przepisów określających zasady kontroli wynikających z ustawy o PIP.

Kontrola realizowana przez inspektora PIP ma na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia oraz udokumentowanie dokonanych ustaleń. Jeśli inspektorzy pracy stwierdzą nieprawidłowości w wypłacie wynagrodzenia za pracę dla osób zatrudnionych na podstawie stosunku pracy, to zobowiązani są do nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi. Należy pamiętać, że nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 17 marca 2022 r., autor: Sebastian Kryczka, oprac.: GR