Odsetki za zwłokę nie są odszkodowaniem

Grzegorz Rodziewicz , oprac.: GR

cze 24, 2022

Przed 2021 r. zwolnienie z opodatkowania kwoty odszkodowania nie oznaczało automatycznego zwolnienia z podatku odsetek za zwłokę – czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.

Podatnik w 2015 r. uzyskał od państwa odszkodowanie wraz z odsetkami za zwłokę, zasądzone przez sąd apelacyjny.

Podatnik uważał, że obie te kwoty powinny być wolne od podatku. Skoro bowiem odszkodowanie jest zwolnione na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, to tak samo powinno być z odsetkami. Argumentował, że odsetki mają charakter akcesoryjny, ich byt prawny zależy od należności głównej, z którą są związane.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się jednak tylko co do zwolnienia z podatku samego odszkodowania. Nie podzielił natomiast stanowiska podatnika w kwestii odsetek za zwłokę. Stwierdził, że nie można ich utożsamiać ze świadczeniem odszkodowawczym.

Dodał, że nie wymieniono ich w katalogu zwolnień (art. 21 ustawy o PIT), zatem są one przychodem z tzw. innych źródeł (o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy) i podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Z fiskusem zgodziły się sądy obu instancji. WSA w Warszawie orzekł, że skoro odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego nie są ani właściwym odszkodowaniem, ani zadośćuczynieniem, to nie mieszczą się w zakresie zwolnienia podatkowego. Przyjęcie odmiennego poglądu byłoby przejawem niedopuszczalnego zastosowania wykładni rozszerzającej – stwierdził WSA (sygn. akt III SA/Wa 2395/18).

Oddalając skargę kasacyjną podatnika, NSA wyrok z 8 czerwca 2022 r., sygn. akt II FSK 2740/19 zgodził się z nim, że zanim zapadła uchwała z 6 czerwca 2016 r. (sygn. akt II FPS 2/16), rzeczywiście istniała rozbieżność w tej kwestii. Potem jednak orzecznictwo i poglądy judykatury były już jednolite.

– Wprawdzie odsetki mają charakter akcesoryjny względem świadczenia głównego, co wynika z orzecznictwa sądów powszechnych i Sądu Najwyższego, a także sądów administracyjnych, ale w momencie przedawnienia, żądania czy też spełnienia stają się one oddzielnym bytem – wyjaśnił sędzia Jan Grzęda.

Dodał, że związanie świadczenia akcesoryjnego ze świadczeniem głównym jest niewielkie. – Stąd wywiedziono, że w związku z przepisami ustawy podatkowej nie można ich łączyć do wspólnego mianownika w zakresie opodatkowania – tłumaczył sędzia.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 23 czerwca 2022 r., autor: Joanna Adamowicz, Katarzyna Jędrzejewska, oprac.: GR