Pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy, przysługują przede wszystkim świadczenia z ubezpieczeń społecznych jednorazowe odszkodowanie i renta z tytułu niezdolności do pracy. Świadczenia te mogą jednak nie zapewnić pełnego pokrycia szkody. Naprawienia pozostałej części można on żądać od pracodawcy na podstawie przepisów kodeksu cywilnego – czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.
Szkoda powstająca wskutek wypadku przy pracy może polegać na zmniejszeniu dochodów poszkodowanego w wyniku stwierdzenia jego całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy. Może ona zostać skompensowana przez rentę wyrównawczą. Zasadą jest, że podstawę do ustalenia wysokości renty uzupełniającej stanowi różnica pomiędzy zarobkami, które poszkodowany pracownik otrzymywałby, gdyby nie wypadek przy pracy z ewentualnym uwzględnieniem wzrostu tych zarobków i możliwości awansowania na wyższe stanowisko, a aktualnymi dochodami pracownika najczęściej rentą z ubezpieczenia społecznego.
W przypadku całkowitej niezdolności do pracy pracownik może uzyskać rentę w wysokości zarobków, jakie w normalnym toku zdarzeń uzyskałby, gdyby był zdolny do pracy. W częściowej niezdolność do pracy, podstawę do ustalenia renty uzupełniającej przyznaje się w wysokości różnicy między zarobkami uzyskiwanymi na dotychczasowym stanowisku a zarobkami, jakie poszkodowany może uzyskać, wykorzystując ograniczoną zdolność do pracy.
Poszkodowany obowiązany jest do wykorzystania uszczuplonej zdolności do pracy i nie może uchylać się od podejmowania oferowanego mu zatrudnienia. Powinien dostosować się do zmienionych warunków, podjąć także pracę niżej kwalifikowaną i poszukiwać jej, wykorzystując dostępne instrumenty rynku pracy, wspierające zatrudnienie. Brak aktywnego poszukiwania pracy może być oceniony jako przyczynienie się poszkodowanego do powstania szkody (art. 362 k.c.) i prowadzić do obniżenia renty.
Wysokość renty uzupełniającej pracownika może zostać zmniejszona także na podstawie art. 440 k.c. Stanowi on, że w stosunkach między osobami fizycznymi zakres obowiązku naprawienia szkody może być stosownie do okoliczności ograniczony, jeżeli ze względu na stan majątkowy poszkodowanego lub osoby odpowiedzialnej za szkodę, wymagają takiego ograniczenia zasady współżycia społecznego. Przepis ten daje zatem podstawę do miarkowania renty uzupełniającej przez sąd. Bierze on wówczas pod uwagę wszelkie okoliczności sprawy, przede wszystkim stan majątkowy zarówno poszkodowanego pracownika, jak i zobowiązanego pracodawcy, wysokość żądanej renty i odnosi je do klauzuli generalnej zasad współżycia społecznego.
Pracodawca nie powinien ponosić ciężaru kompensowania szkody w zakresie, w jakim spowodowanie uszczerbku przypisać można pracownikowi. Zgodnie bowiem z art. 362 k.p.c. jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z dnia 25 sierpnia 2011 r.