Emeryt może korzystać z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych u pierwszego pracodawcy, od którego odszedł na emeryturę, nawet wtedy, gdy zatrudnił się w innej firmie. Ma takie prawo, także wówczas gdy ten drugi pracodawca również prowadzi fundusz socjalny – czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.

Była nauczycielka zatrudniona w szkole podstawowej, po przejściu na emeryturę kontynuowała zatrudnienie. Pracowała w szkole przez wiele lat, w roku 2012 przeszła na emeryturę i rozwiązała stosunek pracy, ale nie oznaczało to końca jej aktywności zawodowej. Już jako emerytka podjęła bowiem pracę jako etatowa wizytator w kuratorium oświaty, gdzie przepracowała jeszcze niespełna siedem lat. Po tym zrezygnowała już całkowicie z pracy i pozostała już tylko emerytką.

Przez cały ten okres korzystała ze świadczeń z funduszu socjalnego swojego pierwszego pracodawcy, czyli szkoły podstawowej. Jednak gdy zakończyła pracę w kuratorium i definitywnie przeszła na emeryturę, zaczęły się problemy. Szkoła bowiem stwierdziła, że jej była nauczycielka jest co prawda emerytką, ale już z kuratorium, i w związku z tym straciła tutaj socjalny status emeryta.

Była nauczycielka wniosła więc do sądu żądanie ustalenia, że ma prawo do korzystania ze świadczeń przysługujących z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych szkoły podstawowej.

W I instancji uzyskała korzystny wyrok, ale wskutek apelacji szkoły sprawa trafiła do sądu okręgowego. Stwierdził on, że w sprawie istnieje bardzo poważny problem prawny, i zdecydował się zadać Sądowi Najwyższemu obszerne pytanie sprowadzające się jednak do zasadniczej kwestii – czy jest emerytem byłym pracownikiem zakładu, w rozumieniu przepisów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 998 ze zm.; dalej: ustawa o zfśs), taka osoba, która wprawdzie uprzednio przeszła z tego zakładu na emeryturę, ale następnie podjęła zatrudnienie w innym zakładzie pracy, u innego pracodawcy, w którym otrzymuje wynagrodzenie w wysokości takiej, że nadal może pobierać emeryturę. Inaczej mówiąc, czy zatrudnienie u innego pracodawcy może skutkować utratą statusu socjalnego emeryta u pierwszego pracodawcy, od którego pracownik odszedł na emeryturę.

Sąd Najwyższy w odpowiedzi wydał uchwałę korzystną dla zatrudnionych emerytów (uchwała z 21 lutego 2024 r., sygn. akt III PZP 3/23). Stwierdził bowiem, że emeryt, który uprzednio przeszedł na emeryturę i podjął zatrudnienie u innego pracodawcy, gdzie otrzymuje wynagrodzenie w wysokości niepowodującej zawieszenia wypłaty emerytury, jest „emerytem – byłym pracownikiem zakładu” w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 5 ustawy o zfśs.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 22 lutego 2024 r., autor: Michał Culepa, oprac.: GR