Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1212 ze zm.). Główną zmianą jest przekazanie spraw o naruszenie zbiorowych interesów konsumentów w ręce sądów okręgowych – donosi Dzienniku Gazeta Prawna.

Nie oznacza to, że Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów – tak jak dotychczas – nie będzie wszczynał tego rodzaju postępowań, ale to, że poszkodowany konsument będzie miał do wyboru dwie drogi: albo zgłosić naruszenie do prezesa UOKiK, albo wraz z grupą innych poszkodowanych złożyć pozew zbiorowy przeciwko firmie za pośrednictwem organizacji pozarządowej. W projekcie ustawy przewidziano przepis zobowiązujący taką organizację do uprzedniego sprawdzenia, czy postępowania w tej samej sprawie nie prowadzi już UOKiK. Ma to zapobiec dublowaniu się postępowań.

Z perspektywy samego klienta także nastąpi kilka zmian. Przystępując do postępowania, będzie on niejako zrzekał się swoich uprawnień procesowych na rzecz reprezentującej go organizacji. To właśnie ta organizacja, a nie poszczególni poszkodowani, będzie stroną w postępowaniu sądowym. Przyznanie organizacji praw strony rodzi dwojakie konsekwencje. Po pierwsze, poszkodowany klient nie będzie mógł samodzielnie przedstawiać w sądzie wniosków dowodowych, co oznacza, że jego wpływ na przebieg postępowania zostanie mocno ograniczony. Po drugie, każdy z poszkodowanych będzie mógł w każdej chwili wycofać się z dalszego udziału w sprawie – wtedy zapadłe rozstrzygnięcie nie będzie go wiązało.

W ramach toczącego się postępowania organizacja pozarządowa nie tylko będzie mogła domagać się od nieuczciwego przedsiębiorcy zaprzestania stosowania szkodliwych praktyk, lecz także żądać odszkodowania dla reprezentowanych przez siebie poszkodowanych bądź naprawy lub wymiany zakupionego przez nich sprzętu.

Rząd planuje zwolnienie organizacji z ponoszenia kosztów sądowych po to, by maksymalnie obniżyć koszty jej działalności i zachęcić jak największe grono klientów do dochodzenia odszkodowania za poniesione szkody właśnie w sprawach grupowych. Pozostałe opłaty ma pokrywać sama organizacja, na której utrzymanie będą mogli łożyć przedsiębiorcy, zrzeszające ich stowarzyszenia oraz sami konsumenci. Organizacja będzie mogła też pobierać opłatę od reprezentowanego przez siebie klienta, jednak nie więcej niż 5 proc. dochodzonego roszczenia.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 22 maja 2024 r., autor: Adam Pantak, oprac.: GR