Pracownica poinformowała nas, że jest w ciąży, w związku z czym nie może pracować w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Nie dostarczyła jednak żadnego zaświadczenia, a my musimy ułożyć grafik. Czy możemy zażądać od niej takiego zaświadczenia? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.

Jak odpowiada ekspert współpracujący z DGP – przepisy kodeksu pracy i aktów wykonawczych przewidują wiele ograniczeń w wykonywaniu pracy przez kobiety w ciąży, co związane jest ze szczególną koniecznością ochrony jej zdrowia.

Jak wynika z art. 176 par. 1 k.p., kobiety w ciąży i kobiety karmiące dziecko piersią nie mogą wykonywać prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia, mogących mieć niekorzystny wpływ na ich zdrowie, przebieg ciąży lub karmienie dziecka piersią. Szczegółowym aktem prawnym określającym wykaz powyższych prac jest rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią. Wśród prac wymienionych w tym wykazie są prace na stanowiskach z monitorami ekranowymi ‒ w łącznym czasie przekraczającym 8 godzin na dobę, przy czym czas spędzony przy obsłudze monitora ekranowego nie może jednorazowo przekraczać 50 minut, po których powinna nastąpić co najmniej 10-minutowa przerwa, wliczana do czasu pracy.

Z kolei w myśl art. 178 k.p. pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Nie wolno też ‒ bez jej zgody ‒ delegować jej poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w systemie przerywanego czasu pracy.

Ponadto, zgodnie z art. 185 k.p., pracodawca jest obowiązany udzielać pracownicy ciężarnej zwolnień od pracy na zalecone przez lekarza badania lekarskie przeprowadzane w związku z ciążą, jeżeli badania te nie mogą być przeprowadzone poza godzinami pracy. Za czas nieobecności w pracy z tego powodu pracownica zachowuje prawo do wynagrodzenia. Przepis ten jasno wskazuje, że stan ciąży powinien być stwierdzony świadectwem lekarskim.

Jeśli kobieta chce korzystać z uprawnień przysługujących kobietom w ciąży, to musi ten stan odpowiednio wykazać.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 8 sierpnia 2024 r., autor: Maciej Ambroziewicz, oprac.: GR