Przegraliśmy proces z pracownicą, którą zwolniliśmy w okresie ochrony przedemerytalnej. Sąd nakazał przywrócenie jej do pracy i wypłatę wynagrodzenia za trzy miesiące pozostawania bez pracy. Pracownica niedługo po powrocie do pracy złożyła pozew o zasądzenie wynagrodzenia za pozostałe miesiące pozostawania bez pracy (łącznie 11 miesięcy). Czy jest to dopuszczalne? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.
Jak odpowiada ekspertka współpracująca z DGP – zgodnie z art. 45 par. 1 k.p. w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony lub nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy ‒ stosownie do żądania pracownika ‒ orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu ‒ o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.
Zasady przyznawania wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy zostały określone w art. 47 k.p. Zgodnie z nim pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za dwa miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił trzy miesiące ‒ nie więcej niż za miesiąc. Jeżeli jednak umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, który korzysta z ochrony przedemerytalnej (art. 39 k.p.), albo z pracownicą w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego lub od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego albo jego części ‒ do dnia zakończenia tego urlopu wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy. Dotyczy to także przypadku, gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego.
Na etapie orzekania przez sąd I instancji nie wiadomo jednak, kiedy dokładnie nastąpi przywrócenie do pracy. Na ten problem zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w postanowieniu z 11 października 2023 r., sygn. akt III PSK 23/23. Sąd rozpatrywał sprawę pracownika szczególnie chronionego, który wygrał pierwszy proces o przywrócenie do pracy, a na jego rzecz zasądzono wynagrodzenie za okres trzech miesięcy. Jednak pracownik podjął pracę dopiero po okresie 15 miesięcy pozostawania bez pracy.
SN stwierdził, że pracownik nie musi dochodzić wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy łącznie z roszczeniem o przywrócenie do pracy. W przypadku pracownika szczególnie chronionego, któremu przysługuje wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy (art. 47 zd. drugie k.p.), dochodzenie wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy w odrębnym procesie może się okazać niekiedy nawet bardziej racjonalne, gdyż dopiero po prawomocnym zakończeniu sporu o przywrócenie do pracy i po podjęciu pracy przez pracownika staje się możliwe określenie czasu, za jaki pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy. Ponadto w przypadku roszczenia o zasądzenie świadczenia pieniężnego, tak jak w przypadku innych roszczeń podzielnych, jest możliwe dochodzenie w odrębnych procesach jedynie części wymagalnych roszczeń z pozostawieniem sobie możliwości dochodzenia innej ich części w późniejszym procesie.
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 21 listopada 2024 r., autor: Aleksandra Kowalska, oprac.: GR