Przedłużenie terminu złożenia pracy dyplomowej oznacza kontynuowanie nauki na ostatnim roku studiów, a tym samym jest podstawą do wypłaty renty rodzinnej po ukończeniu 25 lat – czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.
Studentka od listopada 2019 r. pobierała rentę rodzinną po zmarłym ojcu. Kolejne decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych regularnie przedłużały jej prawo do świadczenia w związku z kontynuacją nauki. Problemy zaczęły się w październiku 2023 r. – na kilka dni po ukończeniu przez nią 25 lat. ZUS przyznał studentce rentę rodzinną tylko na miesiąc – od 1 do 31 października 2023 r. – mimo że formalnie kontynuowała naukę na ostatnim semestrze studiów inżynierskich, a dziekan wyznaczył termin złożenia pracy dyplomowej na 29 lutego 2024 r. Zgodnie bowiem z generalną zasadą renta rodzinna po zmarłym rodzicu przysługuje do ukończenia 25 r.ż. Od tej reguły są wyjątki, które pozwalają na dłuższą wypłatę świadczenia. Zdaniem ZUS jednak nie miały one zastosowania w tym przypadku.
Zakład, opierając się na literalnej interpretacji art. 68 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1631 ze zm.), uznał, że przedłużenie terminu złożenia pracy nie oznacza kontynuowania nauki na ostatnim roku studiów, a tym samym – nie daje podstaw do wypłaty renty po ukończeniu 25 lat. W ocenie ZUS „zakończenie ostatniego roku studiów” nie jest tożsame z „zakończeniem studiów”, a powtarzanie semestrów lub ich wydłużanie nie powinno skutkować dalszym prawem do świadczenia.
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga (wyrok z 29 stycznia 2025 r., sygn. akt VII U 1633/23) nie podzielił tej argumentacji. W uzasadnieniu wyroku wskazał, że decydujące znaczenie ma moment ukończenia 25. roku życia. – jeśli w tej chwili student znajduje się formalnie na ostatnim roku studiów, to ma prawo do renty rodzinnej do końca tego roku akademickiego lub semestru. Powołał się przy tym na orzecznictwo Sądu Najwyższego, zgodnie z którym powtarzanie roku studiów nie odbiera prawa do renty, o ile uprawniony ukończył 25 lat właśnie w trakcie tego ostatniego roku.
Wyrok oznacza, że ZUS będzie musiał wypłacić studentce świadczenie za kolejne cztery miesiące – od listopada 2023 r. do końca lutego 2024 r.
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 22 kwietnia 2025 r., autor: Ewa Martyna, oprac.: GR