U pracodawcy nie ma planu urlopów. Terminy urlopów ustalane są przez niego w porozumieniu z pracownikami. Pracownik dwukrotnie złożył wniosek urlopowy, który nie został uwzględniony przez pracodawcę. Czy można uznać to za ciężkie naruszenie przez pracodawcę jego obowiązków lub mobbing? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.
Nie – odpowiada ekspertka współpracująca z DGP. Wnioski urlopowe pracowników nie są, co do zasady, wiążące dla pracodawcy. Kodeks pracy przewiduje tylko kilka sytuacji, gdy pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego we wskazanym przez niego terminie (dotyczy to m.in. udzielenia urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim lub udzielenia urlopu na żądanie).
Pracodawca nie ustala planu urlopów, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę. W przypadku, gdy u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – sam może podjąć decyzję w tej sprawie. Pracodawca, który zrezygnował ze sporządzania planu urlopów, ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem. Pracodawca powinien – w miarę możliwości – brać pod uwagę wnioski pracowników, ale nie są one dla niego wiążące. Wyjątki dotyczą:
- pracowników, którzy występują z wnioskiem o urlop wypoczynkowy bezpośrednio po: urlopie macierzyńskim, uzupełniającym urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie rodzicielskim lub urlopie ojcowskim, a także
- młodocianego, który uczęszcza do szkoły i któremu trzeba udzielić urlopu wypoczynkowego w okresie ferii szkolnych.
Pracodawca ma także obowiązek udzielić w terminie wskazanym przez pracownika tzw. urlop na żądanie (nie więcej niż cztery dni w każdym roku kalendarzowym).
SN w uzasadnieniu wyroku z 24 lutego 2015 r. (sygn. akt II PK 84/14) zwrócił uwagę, że nieuwzględnienie przez pracodawcę dwóch wniosków urlopowych pracownika nie oznacza, że pracodawca ciężko naruszył swoje obowiązki.
Odmowa pracodawcy udzielenia urlopu w terminie wnioskowanym przez pracownika nie wyczerpuje znamion mobbingu (por. wyrok SA w Białymstoku z 17 kwietnia 2013 r., sygn. akt III APa 3/13).
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 15 maja 2025 r., autor: Anna Puszkarska, oprac.: GR