Poznaj nowe zasady wydawania interpretacji podatkowych

Podatnicy już za niecałe dwa miesiące będą składać wnioski o interpretacje przepisów podatkowych według nowych reguł. Sporo się zmienia. Dlatego warto się zastanowić, czy nie lepiej zapytać o przepisy jeszcze na starych warunkach marszałek województwa (w praktyce dotyczy to podatku rolnego, leśnego i podatków lokalnych). Kompetencje organów samorządu terytorialnego w tym zakresie się nie zmienią. Jednak interpretacji indywidualnych nie będą już mogli wydawać naczelnicy urzędów skarbowych i celnych. Będzie to robił minister finansów. Może on co prawda upoważnić w drodze rozporządzenia podległe organy do wydawania interpretacji w jego imieniu.jednak z pewnością ich krąg będzie bardzo wąski w porównaniu ze stanem obecnym. W rezultacie zapewne wzrośnie ranga interpretacji.

Po ponad dwóch latach funkcjonowania tzw. wiążących interpretacji prawa podatkowego nadchodzi poważna zmiana. Od i lipca br. wejdą w życie nowe zasady ich wydawania. Będą stosowane do wniosków złożonych od tego dnia. Nowe interpretacje będą się znacznie różnić od dotychczasowych. Przede wszystkim nie będą wiążące dla organów podatkowych.

Zapytania skierowane do organów podatkowych do 30 czerwca br. rozpoznane zostaną jednak jeszcze na starych zasadach.

Ogólne I indywidualne

Nadal będzie podział na interpretacje ogólne – wydawane z urzędu, w celu zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego, oraz interpretacje indywidualne – wydawane na wniosek i dotyczące indywidualnych spraw. Interpretacje ogólne będą publikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów oraz w Biuletynie Informacji Publicznej. Interpretacje indywidualne, po doręczeniu ich wnioskodawcy, również znajdą się w Biuletynie Informacji Publicznej, jednak po usunięciu danych identyfikujących pytającego.

Zamiast naczelnika minister

Obecnie do wydawania interpretacji w indywidualnych sprawach uprawnieni są naczelnicy urzędów skarbowych i celnych, a w zakresie swej właściwości – wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo

Pytanie o przyszłość

W znowelizowanych przepisach przewidziano wyraźnie, że wniosek o interpretację może dotyczyć zarówno zaistniałego stanu faktycznego, jak i zdarzeń przyszłych. Jest to istotna nowość. Obecne przepisy nie wskazują jednoznacznie na możliwość zapytania urzędu o ocenę podatkową planowanych działań. Wprawdzie w praktyce występowanie o interpretację dotyczącą przyszłego zdarzenia zostało zaaprobowane przez Ministerstwo Finansów, jednak przy zastrzeżeniu, że z treści wniosku nie może wynikać, iż pytanie dotyczy działań hipotetycznych, opisywanych w trybie warunkowym.

Kto jest zainteresowany

O indywidualną interpretację będą mogły wystąpić osoby zainteresowane. Ordynacja podatkowa nie precyzuje, o kogo tu chodzi. Z piśmiennictwa wynika, że za zainteresowanych należy uznać osoby mające interes prawny, tj. te podmioty, na których sytuację prawną (prawa lub obowiązki) wpływa dana interpretacja Zainteresowanymi będą więc nie tylko, jak dotychczas, podatnicy, płatnicy, inkasenci, następcy prawni i osoby trzecie odpowiedzialne za zaległości podatkowe, lecz także przykładowo osoby, które mogłyby stać się jedną z tych kategorii podmiotów, w zależności od treści interpretacji. Wszystkie te osoby w postępowaniu zmierzającym do wydania interpretacji będą mogły działać przez pełnomocników.

Będzie urzędowy wzór

Podobnie jak obecnie wnioskodawca obowiązany będzie do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego (bądź zdarzenia przyszłego) oraz własnej oceny prawnej. Wniosek bez tych elementów nie zostanie rozpatrzony. Poprawne skonstruowanie wniosku ułatwi zapewne to, że będzie go trzeba złożyć według urzędowego wzoru, który określi w rozporządzeniu minister finansów.

Wnioskodawca będzie też musiał złożyć oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania (co jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat trzech), że sprawa nie jest przedmiotem kontroli lub postępowania ani nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu (w takiej sytuacji nie wydaje się interpretacji). Złożenie fałszywego oświadczenia – niezależnie od odpowiedzialności karnej – spowoduje, że interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Trzy miesiące na wydanie

Wydanie interpretacji, podobnie jak obecnie, potrwa do trzech miesięcy. Termin ten będzie jednolity dla wszystkich interpretacji indywidualnych, także dotyczących spraw złożonych (obecnie do czterech miesięcy) oraz umów międzynarodowych (obecnie do sześciu miesięcy). Podobnie jak dotychczas, jeżeli właściwy organ nie zdąży wydać interpretacji w tym terminie, uznaje się, że stwierdził prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie. Niepokojące wydaje się jednak odesłanie przez ustawodawcę do odpowiedniego stosowania instytucji zawiadomienia strony o przypadku niezałatwienia sprawy we właściwym terminie. Należy mieć nadzieję, że odesłanie to nie będzie odczytywane jako możliwość przedłużania postępowania ponad określone przepisami trzy miesiące.

Można zaskarżyć do sądu

Nowe interpretacje nie będą mieć już formy postanowienia i nie będzie można złożyć na nie zażalenia. Jednak będą nadal podlegać kontroli sądów. W razie otrzymania niekorzystnej interpretacji wnioskodawca będzie mógł złożyć skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Wcześniej powinien jednak w terminie 14 dni wezwać organ wydający interpretację do usunięcia naruszenia prawa.

Przepisy nie ustanawiają żadnych szczególnych wymogów dla pisma zawierającego wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. Dlatego należy przyjąć, że wystarczające będzie wyraźne określenie interpretacji, z którą wnioskodawca się nie zgadza, wskazanie przepisów prawa, które taka interpretacja narusza, oraz zwięzłe uzasadnienie zarzutów. Dopiero po otrzymaniu odpowiedzi możliwe będzie wniesienie skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego (w terminie 30 dni, za pośrednictwem organu podatkowego). Jeżeli organ nie odpowie na wezwanie, skargę należy złożyć w terminie 60 dni od dnia jego wniesienia

Interpretacje wydane przed wejściem w życie nowych przepisów zaskarżane będą na starych zasadach, tj. w drodze zażalenia do organu wyższego stopnia. Ustawodawca nie wskazał natomiast jednoznacznie, które przepisy znajdą zastosowanie do uchylenia lub zmiany interpretacji wydanej na starych zasadach, lecz już po 30 czerwca 2007 r. (jeżeli wniosek złożono do tego dnia).

– Będzie drożej

Wniosek o wydanie interpretacji do końca 2006 r. podlegał opłacie skarbowej w wysokości 5 zł. Teraz się jej nie pobiera. Od 1 lipca 2007 r. wprowadzona zostanie odrębna opłata w wysokości 75 zł (należna od każdego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku). Płatna będzie w terminie siedmiu dni od złożenia wniosku, a jej nieuiszczenie spowoduje pozostawienie go bez rozpatrzenia.

Niewiążące, ale nie mogą szkodzić

Urząd może nie uwzględnić interpretacji przy wydawaniu decyzji. Ale zastosowanie się do niej nadal nie może szkodzić wnioskodawcy.

Interpretacja powinna wskazywać prawidłowe stanowisko co do wykładni przepisów podatkowych. Przekazywana będzie do właściwego dla wnioskodawcy organu podatkowego i organu kontroli skarbowej. Podobnie jak dotychczas zastosowanie się do interpretacji indywidualnej lub ogólnej przed jej zmianą (ewentualnie uchyleniem przez sąd) nie może szkodzić wnioskodawcy. Zakres i sposób realizacji tzw. zasady nieszkodzenia został jednak ujęty inaczej. O ile do tej pory interpretacja wiązała właściwy organ podatkowy i nie zezwalała na wydanie decyzji sprzecznej z jej treścią, o tyle w nowym stanie prawnym organ podatkowy będzie mógł nie uwzględnić interpretacji przy rozstrzyganiu sprawy podatkowej. Ale nawet jeśli interpretacja nie zostanie uwzględniona, niemożliwe będzie pociągnięcie jej adresata do odpowiedzialności karnej skarbowej. Nie zostaną mu też naliczone odsetki za zwłokę.

Nie zawsze trzeba płacić

Można będzie również uniknąć zapłaty samego podatku – w wypadku nieuwzględnienia interpretacji organ podatkowy w decyzji określającej lub ustalającej określi wysokość podatku objętego zwolnieniem z tytułu posiadanej interpretacji. Jednak dotyczy to tylko tych zdarzeń, które miały miejsce po otrzymaniu lub opublikowaniu interpretacji. Innymi słowy ochronę przed zapłatą samego podatku wnioskodawca uzyska tylko wtedy, kiedy wystąpi o interpretację na tyle wcześnie, że otrzyma ją, jeszcze zanim wystąpią skutki podatkowe zdarzeń, o które zapytał. W razie zmiany lub uchylenia interpretacji ochrona ta obejmie skutki podatkowe zdarzeń mających miejsce do końca okresu rozliczeniowego, w którym opublikowano lub doręczono rozstrzygnięcie zmieniające bądź uchylające interpretację.

Więcej Rzeczpospolita.