Jeżeli spółka kapitałowa nie spłaciła swoich zobowiązań składkowych, ZUS może pociągnąć do odpowiedzialności obecnych i byłych członków zarządu oraz likwidatorów – czytamy w Rzeczpospolitej.

W każdym przypadku odpowiedzialności osób trzecich za zobowiązania składkowe spółki czy dotyczy ona członków zarządu, likwidatorów, pełnomocników lub wspólników spółek kapitałowych w organizacji konieczne jest wykazanie przez ZUS, że egzekucja tych należności z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna. W praktyce często pojawiają się wątpliwości, co należy rozumieć przez bezskuteczność egzekucji i jakimi środkami dowodowymi należy ją wykazać.

Orzecznictwu udało się jednak w tym zakresie wypracować w miarę klarowne stanowisko. Opierając się na nim należy stwierdzić, że o spełnieniu omawianej przesłanki można mówić tylko wówczas, gdy postępowanie egzekucyjne dotyczące należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne było wszczęte i przeprowadzone na podstawie przepisów kp.c. bądź ustawy z 17 czerwca 1966 o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Nie ma przy tym wymogu wydania postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z uwagi na bezskuteczność egzekucji.

Bezskuteczność musi odnosić się ponadto do całego majątku spółki, a nie tylko do wybranych składników majątkowych. Egzekucja tylko z części majątku lub przeprowadzona z wykorzystaniem tylko jednego ze sposobów, nie uzasadnia przyjęcia bezskuteczności egzekucji jako przesłanki odpowiedzialności członka zarządu spółki.

Osoby zarządzające spółką  mogą się zatem bronić przed odpowiedzialnością w sądzie ubezpieczeń społecznych. Wystarczy, że wykażą, że ZUS nie przeprowadził egzekucji z całego majątku spółki, a ograniczył się tylko do pewnych składników majątku. W tym momencie to ZUS będzie musiał udowodnić, że egzekucja była przeprowadzona z całego majątku spółki.

Gdy mu się uda to wykazać, jedynym sposobem uwolnienia się od odpowiedzialności będzie wykazanie przez osobę odpowiedzialną za długi składkowe spółki, że:

– we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości,

– niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości nastąpiło bez winy tej osoby,

– istnieje mienie spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości składkowych spółki w znacznej części.

Więcej w Rzeczpospolitej z 4 listopada 2011 r.