Pracę w ramach zadaniowego czasu pracy

Rzeczpospolita (2011-11-21), autor: Grzegorz Gołębiewski , oprac.: GR

lis 21, 2011

W zadaniowym czasie pracy zatrudniony może samodzielnie decydować o czasie czy nawet miejscu wykonywania obowiązków. Stosowanie tego systemu nie zawsze jednak pozwoli uniknąć rozliczania nadgodzin – czytamy w Rzeczpospolitej.

Objęcie pracownika systemem zadaniowego czasu pracy nie wyłącza stosowania przepisów odnoszących się do świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych. Mylące zatem jest potoczne określanie tej instytucji jako „nienormowanego czasu pracy”. Powierzone zadania muszą zostać tak zakreślone, aby pracownik, przy dołożeniu zwykłej staranności, mógł je wykonać w ramach ogólnych norm czasu pracy wskazanych w art. 129 k.p., a więc, co do zasady, przy uwzględnieniu ośmiogodzinnej normy dobowej i przeciętnie czterdziestogodzinnej normy tygodniowej przy przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy.

To pracodawca ustala – po porozumieniu z pracownikiem – czas potrzebny do realizacji przez pracownika obowiązków służbowych. Nie jest to równoznaczne z uzyskaniem zgody zatrudnionego. Konieczne jest jedynie umożliwienie mu wyrażenia opinii w tej sprawie. Brak jego zgody nie przekreśla więc skuteczności ustanowienia zadaniowego czasu pracy, z tym że ewentualne spory w przyszłości wymagać będą od pracodawcy wykazania, że powierzone zadania można było wykonać w ramach ogólnych norm czasu pracy.
Wykluczone jest natomiast bieżące, dyktowane potrzebami pracodawcy, wyznaczanie kolejnych zadań do wykonania przez pracownika. Ich rodzaj i zakres muszą być z góry określone.

Gdy zakres obowiązków powierzonych pracownikowi wymusza pracę w wymiarze przekraczającym dopuszczalne normy czasowe, szef powinien się liczyć z możliwością uznania, że praca świadczona była w godzinach nadliczbowych. Pracownik dochodzić może wtedy przysługującego mu dodatkowego wynagrodzenia z tego tytułu. Potwierdził to Sąd Najwyższy, który w wyroku z 4 sierpnia 1999 (I PKN 181/99) wskazał, że „nazwanie czasu pracy zadaniowym nie wyłącza stosowania przepisów o wynagrodzeniu za pracę w godzinach nadliczbowych”.

Pracę w ramach zadaniowego czasu pracy mogą też świadczyć osoby zatrudnione w niepełnym wymiarze czasu pracy. Ale zakres przypisanych im zadań powinien być wówczas odpowiednio mniejszy, tak aby uniknąć zarzutu obchodzenia przepisów o czasie pracy poprzez obarczanie pracownika pracą w sposób nieadekwatny do obowiązującego go wymiaru czasu pracy. Podobnie choroba pracownika powinna powodować stosowne zmniejszenie zakresu powierzonych zadań.

Jeśli więc zadania przypisane pracownikowi możliwe są do wykonania w ramach obowiązującego wymiaru czasu pracy, należy przyjąć, że praca nie będzie świadczona w godzinach nadliczbowych. Nawet jeśli w rzeczywistości konieczne będzie, z różnych przyczyn leżących po stronie pracownika, dłuższe jej wykonywanie.

W stosunku do pracowników zatrudnionych w systemie zadaniowego czasu pracy ograniczony jest obowiązek ewidencjonowania czasu pracy. Przede wszystkim nie jest wymagane ewidencjonowanie ich godzin pracy. Nie zwalnia to jednak pracodawcy z obowiązku ewidencjonowania niektórych zdarzeń związanych z przebiegiem zatrudnienia takich pracowników, takich jak np. urlopy, okresy niezdolności do pracy z powodu choroby czy inne usprawiedliwione lub nieusprawiedliwione nieobecności w pracy.

Więcej w Rzeczpospolitej z 21 listopada 2011 r.