Konflikt rodzinny wyklucza prawo do ulgi rodzinnej

Rzeczpospolita (2011-12-19), autor: Monika Pogroszewska , oprac.: GR

gru 19, 2011

Rodzic, który po rozwodzie nie mieszka z małoletnim dzieckiem i nie ma z nim kontaktu, nie skorzysta z odliczenia – czytamy w Rzeczpospolitej.

Sąd rozpatrywał skargę mężczyzny, który w deklaracji PIT-37 za 2009 r. skorzystał z ulgi na małoletnią córkę. Urząd skarbowy zakwestionował to odliczenie, gdyż ustalił, że skarżący nie mieszkał z dzieckiem od 2008 r., nie zajmował się jego wychowaniem ani nie starał o jego prawidłowy rozwój. Co więcej, w trakcie postępowania prowadzonego przez urząd była żona i córka zeznały, że niewłaściwie zachowywał się wobec nich. On sam tłumaczył, że nie zajmuje się dzieckiem na co dzień ze względu na swoją chorobę i konflikt z córką. Ponosi jednak koszty jej utrzymania.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. VIII SA/Wa 320/11)) orzekł, że posiadanie władzy rodzicielskiej to co innego niż jej wykonywanie. Nie wystarczy, że podatnik posiada władzę rodzicielską i wypełnia swoje obowiązki alimentacyjne. Kompleksowa wykładnia art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, czyli wykładnia językowa uzupełniona celowościową i systemową zewnętrzną, prowadzi do wniosku, że konieczne jest wychowywanie dziecka, czyli wykonywanie nad nim pieczy, reprezentowanie i zarząd jego majątkiem.
Co ważne, skarżący mógłby jednak skorzystać z ulgi, gdyby jego córka była pełnoletnia. To dlatego, że w momencie, gdy dziecko kończy 18 lat, rodzic z mocy prawa traci nad nim władzę rodzicielską. Przepisy pozwalają zaś odliczyć ulgę temu, kto wykonując ciążący na nim obowiązek alimentacyjny, zapewnia swojemu pełnoletniemu dziecku możliwość kontynuowania nauki.

Orzeczenie sądu różni się od odpowiedzi Ministerstwa Finansów na interpelację poselską nr 22 547. Wynika z niej, że rodzic nie musi mieszkać z dzieckiem ani uczestniczyć aktywnie w jego wychowaniu, by skorzystać z preferencji.

Podobnie rozstrzygały ten problem izby skarbowe. IS w Katowicach uznała w interpretacji (sygn. IBPBII/1/415-523/10/ ASz), że ulga przysługuje także osobie, która ma ograniczoną władzę rodzicielską.
Dopiero pozbawienie jej lub zawieszenie sprawia, że dana osoba traci prawo do odpisu.

Więcej w Rzeczpospolitej z 19 grudnia 2011 r.