Początek kolejnego roku nie przyniesie rewolucji w prawie podatkowym. Warto jednak odnotować kilka nowości istotnych dla firm w zakresie CIT, PIT, VAT, akcyzy, podatku od nieruchomości i ordynacji podatkowej – czytamy w Rzeczpospolitej.

Począwszy od 2012 r. zaliczka za ostatni okres roku uiszczana będzie w terminie do 20 dnia pierwszego miesiąca następnego roku. Przepisy regulują też przypadek, gdy przed tą datą podatnik złoży zeznanie roczne i zapłaci podatek na podstawie tego zeznania. Wówczas nie wpłaca zaliczki za ostatni miesiąc, bądź kwartał.

W związku z koniecznością płacenia podwójnej zaliczki przedsiębiorcy często przesuwali czynności powodujące powstawanie wysokich kosztów uzyskania przychodu na listopad, w celu zmniejszenia przychodu będącego podstawą dla wyliczenia podwójnej zaliczki. Równie powszechną praktyką było przenoszenie przychodów na grudzień. Analogiczne metody optymalizacji stosowano przy rozliczeniu kwartalnym. Teraz nie będzie to już konieczne.

Opisane zmiany w art. 25 ust. 1 – 1c ustawy o CIT wynikają z art. 2 pkt 12 lit. a – b ustawy z 6 listopada 2008 o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. (DzU nr 209, poz. 1316).
Podatnicy, u których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy, stosują przepisy w brzmieniu nadanym przez nowelizację począwszy od roku podatkowego rozpoczynającego się po 31 grudnia 2011 (tak wynika z art. 9 ust. 2 ustawy nowelizującej z 6 listopada 2008).

Podatnicy mają możliwość ustalania różnic kursowych metodą podatkową lub rachunkową. Wybór metody rachunkowej wiąże się obecnie z koniecznością stosowania jej przez okres trzech lat.
Nowelizacja ustawy o CIT, która wchodzi w życie 1 stycznia 2012, przewiduje wyjątek od tej zasady.
Dotyczy on podmiotów powstałych w wyniku podziału lub połączenia, które przed połączeniem lub podziałem stosowały metodę rachunkową. Mogą one zrezygnować z metody rachunkowej niezależnie od tego, czy upłynął trzyletni okres obowiązkowego jej stosowania. Podejmując decyzję o rezygnacji, trzeba o niej zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego w formie pisemnej, w terminie 30 dni od daty połączenia lub podziału.
Z tej możliwości nie mogą skorzystać podmioty przejmujące przy podziale przez wydzielenie.
Opisane zmiany w art. 9b ust. 7 ustawy o CIT wynikają z art 2 pkt 2 ustawy z 1 lipca 2011 o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU nr 178, poz. 1059).

Od nowego roku, przy obliczaniu różnic kursowych w związku ze sprzedażą lub kupnem walut obcych oraz otrzymaniem należności lub zapłatą zobowiązań, należy uwzględnić kursy faktycznie zastosowane. W pozostałych przypadkach a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.
Nowelizacja służy uproszczeniu podatkowych zasad ustalania różnic kursowych a także ujednolica je z zasadami przewidzianymi w ustawie o rachunkowości.
Opisane zmiany w art. 15a ust 4 ustawy o CIT wynikają z art 2 pkt 3 ustawy z 1 lipca 2011 (DzU nr 178, poz. 1059).

Od 1 stycznia 2012 do ustawy o CIT wprowadzone zostanie pojęcie rachunków zbiorczych. Ustawa odwołuje się do definicji rachunków zbiorczych zamieszczonej w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi. Są to rachunki, na których mogą być rejestrowane zdematerializowane papiery wartościowe nienależące do osób, dla których rachunki te są prowadzone, ale należące do innej osoby lub osób (art. 8a ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi).

Uregulowano też zasady naliczania i poboru zryczałtowanego podatku dochodowego z tytułu świadczeń z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach zbiorczych. Zryczałtowany podatek od należności z tytułu odsetek od papierów wartościowych wyemitowanych przez skarb państwa i zapisanych na rachunkach papierów wartościowych albo na rachunkach zbiorczych, wypłacanych na rzecz podatnika, pobierać mają podmioty prowadzące te rachunki, jeżeli wypłata następuje za ich pośrednictwem. Pełnią więc one funkcję płatnika.

Zarówno w ustawie o CIT, jak również w ordynacji podatkowej (art. 182 § 3a obowiązujący od 1 stycznia 2011) rozszerzono odpowiednio przepisy dotyczące obowiązku sporządzania informacji o wysokości przekazanych przychodów oraz kwocie pobranego podatku, przy czym w ustawie o CIT dodano również przepis stanowiący, że płatników, którzy dokonują wypłat na rzecz podatników anonimowych, nie będzie dotyczył obowiązek przesłania informacji o wysokości pobranego podatku, ani o dokonanych wypłatach.

Wprowadzone modyfikacje mogą świadczyć o tym, że ustawodawca zdaje sobie sprawę z problemów z określeniem rezydencji podatkowej oraz podmiotu uprawnionego, w sytuacji gdy odsetki lub dywidendy wypłacane są na rzecz podmiotu działającego jako agent.
Opisane zmiany w art. 26 ustawy o CIT wynikają z art. 5 pkt 2 lit a – d ustawy z 16 września 2011 o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2011 r. nr 234, poz. 1391).

Więcej w Rzeczpospolitej z 28 grudnia 2011 r.