Problemy z przyznawaniem emerytur pomostowych

Dziennik Gazeta Prawna (2012-01-26), autor: Bożena Wiktorowska , oprac.: GR

sty 26, 2012

Firmy powinny płacić składki na emerytury pomostowe wyłącznie za pracowników wykonujących pracę na cały etat – tak twierdzą sądy – czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.

Rada Ochrony Pracy zajmie się raportem przygotowanym przez PIP w sprawie problemów związanych z przyznawaniem emerytur pomostowych. Z analizy, do której dotarł DGP, wynika, że pracodawcy płacą składki za pracowników, którzy nigdy nie będą mogli wcześniej zakończyć aktywności zawodowej. Natomiast inspekcja wydaje decyzje, nie opierając się na przepisach, lecz interpretacjach Centralnego Instytutu Medycyny Pracy.

Największe perturbacje z uzyskaniem uprawnień mają osoby wykonujące ciężkie prace fizyczne. To właśnie w takim przypadku o możliwości zakwalifikowania pracy jako tej, która uprawnia do wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, decyduje ustalenie wydatku energetycznego występującego na konkretnym stanowisku. Brak nawet kilku kilodżuli w ciągu zmiany przekreśla prawo do świadczenia. I właśnie dlatego problemy z tym ustaleniem rodzaju wykonywanej pracy dotyczą nie tylko osób obecnie zatrudnionych, ale także tych, które już nie pracują w danej firmie.

Byli pracownicy nie mogą bowiem wystąpić o emeryturę pomostową, jeśli pracodawca nie zgłosił stanowiska, na którym pracowali, do specjalnej ewidencji. W takiej sytuacji pracownikowi wykonującemu szczególnie niebezpieczne prace przysługuje skarga do PIP.

Okazuje się, że były pracownik nie może jej złożyć. Inspekcja w sposób właściwy dla siebie interpretuje przepisy i odmawia zajmowania się takimi przypadkami.
Osoby, którym PIP odmówiła przyjęcia skarg na byłych pracodawców, kierują sprawy do sądów. WSA w Gdańsku (wyrok z 7 kwietnia 2011 r., sygn. akt III SA/Cd 84/11) uznał, że ustawa o emeryturach pomostowych nie utożsamia pracownika z osobą aktualnie pozostającą w stosunku pracy. Zgodnie bowiem z jej art. 4 prawo do takiego świadczenia przysługuje dopiero po rozwiązaniu stosunku pracy. W ocenie sądu jest bowiem niedopuszczalne uzależnienie kontroli ewidencji pracowników przez PIP od tego, czy zainteresowana osoba pracuje nadal w firmie, czy też nie.

Nie cichną również kontrowersje dotyczące obowiązku opłacania przez pracodawców dodatkowych składek na emerytury pomostowe za osoby zatrudnione tylko na część etatu. MPiPS domaga się ich uiszczania za każdego pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Okazuje się, że sądy administracyjne nakazują wpisywanie do ewidencji pracowników z prawem do emerytury pomostowej tylko osoby zatrudnione na pełnym etacie. I za nie pracodawca musi wówczas płacić składki.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 24 stycznia 2012 r.