Do przyznania emerytury jest konieczne uznanie za repatrianta.
Zaliczenie do emerytury okresów pracy za granicą osobom pochodzenia polskiego pracującym w byłym ZSRR uzależnione jest od posiadania decyzji o uznaniu za repatrianta.
Występujący z wnioskiem o emeryturę w 1995 roku Jerzy B. od 1941 roku mieszkał najpierw na Litwie, a później na Białorusi. Tam też pracował do czasu powrotu do Polski – do 1995 roku. ZUS odmówił mu przyznania świadczenia. Stwierdził, że nie jest możliwe uznanie na podstawie art. 6 ust.
1 pkt 9 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.), że czas zatrudnienia za granicą jest okresem składkowym, gdyż wnioskodawca nie został uznany za repatrianta.
Konieczny wniosek
Prawo zaliczenia pracy za granicą do uprawnień emerytalnych przysługuje tylko osobom polskiego pochodzenia, które spełniają warunki wskazane w ustawie o repatriacji z dnia 9 listopada 2000 r. (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 53, poz. 532 z późn. zm.). Osoby, które wróciły do Polski z byłego ZSRR i nabyły
obywatelstwo polskie przed dniem wejścia w życie ustawy o repatriacji – przed 1 stycznia 2001 r., mogły być uznane za repatrianta wraz ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami, pod warunkiem złożenia stosownego wniosku w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie wymienionej ustawy. Jerzy B. nie spełnił ani warunków z nowej ustawy o repatriacji, ani warunków pozwalających na uzyskanie statusu repatrianta Osobom, które wcześniej zostały obywatelami polskimi, gdyż nie złożył wymaganego przez ustawę wniosku. Jednak sąd, do którego Jerzy B. się odwołał, uznał, że możliwe jest samodzielne ustalenie takiego statusu w postępowaniu przed sądem – niezależnie od warunków wskazanych w ustawie. Podstawę taką daje bowiem orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 1995 roku.
Decyzja o uznaniu za repatrianta
Sąd Najwyższy stwierdził w uchwale, iż po wejściu w życie ustawy o repatriacji do ubiegania się o prawo do emerytury niezbędne jest przedstawienie decyzji o uznaniu za repatrianta. W ustnym uzasadnieniu sąd wskazał, że warunki pozwalające na przyznanie prawa do świadczenia muszą być oceniane z uwzględnieniem aktualnego stanu prawnego.
Więcej Gazeta Prawna.