Rodzicom przysługuje wolne na dziecko

Rzeczpospolita (2012-02-29), autor: Jolanta Ojczyk , oprac.: GR

lut 29, 2012

Aż 62 dodatkowe płatne dni wolne w ciągu roku może mieć matka lub ojciec, jeżeli zajdzie konieczność opieki nad dzieckiem do lat 14.

Jak czytamy w Rzeczpospolitej, osoby objęte ubezpieczeniem chorobowym, zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie, mogą mieć płatne dni wolne z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem. Prawo do zasiłku ma więc nie tylko rodzic z umową o pracę, ale także ten z umowa-zleceniem czy prowadzący działalność gospodarczą, jeśli odprowadza składki chorobowe.

Zwolnienie na dziecko przewiduje ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.). Rodzice nie otrzymują pensji, tylko zasiłek opiekuńczy wypłacany przez ZUS. Jego wysokość stanowi 80 proc. wynagrodzenia.

Zasiłek przysługuje, gdy jedno z rodziców musi zaopiekować się zdrowym dzieckiem do lat ośmiu, np. z powodu nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, oraz chorym dzieckiem do lat 14. Jeśli jednak jest inny członek rodziny, który może się nim zająć, rodzice nie mogą skorzystać z zasiłku. Jeśli mama ma umowę o pracę, a tata umowę o dzieło i nie płaci składek na ubezpieczenia chorobowe, to mama nie ma prawa do świadczenia.

Są jednak dwa wyjątki od tej zasady. Ograniczenie nie dotyczy opieki nad chorym dzieckiem do lat dwóch.
W tym przypadku pracujący tata ma prawo do zasiłku, nawet jeśli mama nie jest zatrudniona. Wolne może też mieć ubezpieczony małżonek niepracującego rodzica, jeśli ten z powodu swojej choroby lub porodu nie może sprawować opieki nad dzieckiem.

W roku kalendarzowym rodzice mogą mieć łącznie 60 dni opieki nad zdrowym dzieckiem do lat ośmiu i chorym do lat 14. Na starsze jest już tylko 14 dni.
Jeśli na jedno dziecko mama wykorzysta 40 dni opieki, na drugie i kolejne zostanie jej lub tacie 20. Jeśli zwolnienie będzie wypisane na weekend, to sobota i niedziela zostaną wliczone do tego limitu. Podobnie dni wolne od pracy, np. 1 maja.

Aby otrzymać zasiłek na chore dziecko, lekarz musi wystawić zwolnienie lekarskie na formularzu ZUS ZLA. Jeśli natomiast niezbędna będzie opieka nad zdrowym dzieckiem, to należy złożyć oświadczenie o nieprzewidzianym zamknięciu żłobka, przedszkola czy szkoły. W razie porodu, choroby lub pobytu małżonka stale opiekującego się dzieckiem w szpitalu potrzebne będzie zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym blankiecie. Pracownik, zanosząc zwolnienie lub oświadczenie do pracy, zostanie poproszony o wypełnienie wniosku o wypłatę zasiłku (tzw. druk ZUS Z-15).

Rodzic zatrudniony na podstawie umowy o pracę, wychowujący co najmniej jedno dziecko do lat 14 ma ponadto prawo do zwolnienia od pracy na dwa dni z prawem do wynagrodzenia. Jest to tzw. zwolnienie na opiekę wynikające z art. 188 kodeksu pracy. Z tym że z tego uprawnienia może korzystać tylko jeden rodzic. Jeśli mama wykorzysta dwa dni wolnego na opiekę w danym roku, tata już nie może.

Więcej w Rzeczpospolitej z 25 lutego 2012 r.