Razem z żoną zamierzamy wkrótce adoptować dziecko. Wiemy, że możemy skorzystać z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Czy tak jak rodzice biologiczni możemy podzielić się tym urlopem? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.

Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego zwany urlopem adopcyjnym z założenia jest odpowiednikiem urlopu macierzyńskiego, z jakiego korzystają rodzice biologiczni. W sytuacji, gdy oboje są pracownikami i adoptują dziecko, jedno z nich może wziąć urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego. Bez znaczenia, czy będzie to matka, czy ojciec dziecka. W przypadku adopcji dziecka, inaczej niż w przypadku jego urodzenia, osobą, która pierwsza korzysta z takiego urlopu, nie musi być matka (adopcyjna) dziecka. W tej sytuacji nie zachodzi bowiem konieczność zapewnienia jej czasu na regenerację zdrowia po okresie ciąży i po porodzie.

Niektórzy eksperci uważają, że w sytuacji, gdy dziecko zostaje adoptowane przez oboje małżonków, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego udziela się kobiecie. A ojciec adopcyjny może z niego skorzystać, dopiero jak zdecyduje ona o skróceniu tego urlopu. Wykładnia ta nie ma jednak uzasadnienia. Podobnie uważa Aleksandra Minkowicz-Flanek, radca prawny, kierująca praktyką prawa pracy PwC Legal (DCP nr 167/ 2010 r.). Jej zdaniem zasada równego traktowania i niedyskryminacji ze względu na płeć każe przyjąć, iż ten z rodziców adopcyjnych, który pierwszy wystąpi do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, będzie mógł z niego skorzystać. Odpowiednie stosowanie art. 180 par. 5 – 7 k.p. oznaczać bowiem powinno stosowanie ich nie wprost, ale z koniecznymi modyfikacjami. Zasada równego traktowania w tym przypadku uprawnia taką właśnie modyfikację.

Zatem w sytuacji gdy o przysposobienie dziecka występują oboje rodzice, jedno z nich może wziąć urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego. Korzystanie z tego urlopu może więc też rozpocząć pracownik. A po 14 tygodniach opiekę nad dzieckiem przejąć może matka adopcyjna.

Trzeba jednak pamiętać, że w sytuacji gdy o przysposobienie dziecka występuje tylko jedno z rodziców, przykładowo mąż chce adoptować biologiczne dziecko swojej żony, o dzieleniu się urlopem adopcyjnym nie ma mowy. W takiej sytuacji tylko pracownik skorzysta z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, jego żona jako biologiczna matka dziecka nie może być bowiem jednocześnie traktowana jako jego matka adopcyjna.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 8 marca 2012 r.