Jestem czynnym podatnikiem VAT i składam deklaracje co miesiąc. Ponieważ spełniam warunki do uznania za tzw. małego podatnika, zastanawiam się nad rozliczaniem VAT na podstawie deklaracji kwartalnych (ale z wyłączeniem kasowej metody rozliczania VAT). Jakie obowiązki wiążą się ze zmianą okresu rozliczeniowego? Kiedy opłaca się taka zmiana? – pyta czytelnik.

Przedsiębiorca, który ma status małego podatnika, lub zaczyna działalność gospodarczą może składać deklaracje VAT za okresy kwartalne bez konieczności wpłacania miesięcznych zaliczek. Wybór takiej metody rozliczania nie modyfikuje zasad powstawania obowiązku podatkowego oraz terminu odliczenia VAT naliczonego.

Kwartalne deklaracje VAT to przywilej wszystkich podatników: dużych i małych. Tylko w przypadku tych drugich oznacza to jednak rzeczywiste uproszczenie rozliczeń. Mali podatnicy, którzy zdecydują się na takie rozwiązanie, składają formularze VAT-7K. Przesyłają je za okresy kwartalne do 25: kwietnia, lipca, października i stycznia. W tym samym terminie płacone jest również zobowiązanie podatkowe wynikające z deklaracji.

Zaletą wyboru tej metody, w porównaniu do rozliczenia miesięcznego, jest przesunięcie obowiązku zapłaty VAT. Ten sposób rozliczania podatku nie powoduje obniżenia zobowiązania podatkowego w VAT, ale przesuwa termin jego zapłaty. Metoda ta nie jest jednak korzystna dla podatników, którzy nie płacą VAT, czyli dla przedsiębiorców okresowo lub systematycznie wykazujących nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym i występują o zwrot VAT. W ich przypadku stosowanie kwartalnej metody rozliczania VAT będzie bowiem powodowało wydłużenie procedury uzyskania zwrotu bezpośredniego, o którym mowa w art. 87 ustawy o VAT.

Zanim mały podatnik skorzysta z rozliczania VAT za okresy kwartalne, musi zawiadomić o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego (na formularzu VAT-R). Należy to zrobić do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa.

Jeżeli podatnik chce zrezygnować z kwartalnego sposobu rozliczania VAT, to może to uczynić dopiero po upływie czterech kwartałów, za które składał deklaracje VAT-7K. Powrót do składania deklaracji VAT co miesiąc również wymaga pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego. Należy je przesłać do dnia złożenia deklaracji podatkowej za pierwszy miesięczny okres rozliczeniowy, jednak nie później niż z dniem upływu terminu złożenia tej deklaracji.

Podatnik może również utracić prawo do kwartalnego rozliczania YAT według zasad przysługujących małemu podatnikowi z powodu przekroczenia limitu obrotów określonych w art. 2 pkt 25 ustawy o VAT. Wówczas, pomimo utraty statusu małego podatnika, może nadal składać deklaracje VAT za okresy kwartalne z tą różnicą, że podatek będzie rozliczał na zasadach przewidzianych dla firm niebędących małymi podatnikami.

Więcej w Rzeczpospolitej z 23 maja 2012 r.