Jak czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej podmioty, które kupują samochody dla celów wykonywanej działalności, będą je ujmować w księgach rachunkowych jako środki trwałe. Jednak w tym przypadku muszą zostać spełnione wszystkie kryteria definicji tych składników majątku zawartej w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości.  Zgodnie z tym przepisem za środki trwałe uznaje się rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich m.in. środki transportu.

Samochody, które będą wprowadzane do ewidencji księgowej, muszą być kompletne i zdatne do użytku.
Oznacza to, że ich stan techniczny musi być na tyle dobry, aby była możliwość ich wykorzystywania. Warto też pamiętać, że spełnienie tego kryterium zależy też od wypełnienia wymogów przepisów ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz.U. z 2005 r. nr 108, poz. 908 z późn. zm.). Pojazd dopuszczony jest bowiem do ruchu, jeżeli posiada dowód rejestracyjny i tablice rejestracyjne.

Wprowadzenie samochodu do ewidencji bilansowej wymaga odpowiedniej wyceny zgodnie z art. 28 ust. 8 ustawy o rachunkowości. W przypadku zakupu takiego składnika majątku należy ustalić cenę nabycia.
Przepisy określają tę wartość jako cenę zakupu powiększoną m.in. o inne koszty poniesione w związku z zakupem. Obejmują one m.in. koszty rejestracji, a także wydatki poniesione na dodatkowe wyposażenie oraz na ubezpieczenie w drodze. Nie zwiększają natomiast wartości początkowej koszty ubezpieczenia związane z eksploatacją pojazdu. Wynika to z prawa o ruchu drogowym, zgodnie z którym ubezpieczenie nie jest wymogiem, aby pojazd był dopuszczony do ruchu. Samochody są dopuszczone do ruchu, jeżeli spełniają warunki techniczne, są zarejestrowane, mają tablice rejestracyjne i nalepkę kontrolną. Natomiast dokumentem stwierdzającym dopuszczenie do ruchu jest dowód rejestracyjny albo pozwolenie czasowe.

Wartość początkową w przypadku środków trwałych powiększają również koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu nabycia środka trwałego, np.: różnice kursowe, prowizje, odsetki, koszty ustanowienia zabezpieczenia. Cena nabycia obejmuje też VAT w części, która nie podlega odliczeniu. Wartość początkową pomniejszają też udzielone przez sprzedawców upusty, rabaty i inne tego typu zmniejszenia ceny.

W związku z takimi zasadami wyceny należy zwrócić uwagę, że do końca 2012 r. w przypadku nabycia aut osobowych odliczenie podatku naliczonego może wynieść 60 proc. kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca – nie więcej jednak niż 6 tys. zł.
Wynika to z przepisów przejściowych zawartych w art. 3 ustawy z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz.U. nr 247, poz. 1652 z późn. zm.).

Podane zasady odliczeń dotyczą również innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony poza wyjątkami zawartymi w ust. 2 wymienionego wyżej artykułu.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 4 czerwca 2012 r.