Firmy o zbliżonych parametrach mogą mieć różne wyniki finansowe w zależności od tego, czy ich sprawozdania podlegają obowiązkowemu badaniu. Te, które taki obowiązek mają, muszą przestrzegać wielu restrykcyjnych regulacji wynikających z ustawy o rachunkowości, które wpływają na wysokość wyniku finansowego. Muszą one tworzyć rezerwy i dokonywać odpisów aktualizujących, co pogarsza ich wyniki w stosunku do konkurencyjnych firm, które takich obowiązków nie mają.

Oznacza to że firma, która ma zbliżone do granicy obligatoryjności badania: wielkość zatrudnienia, sumę bilansową i przychody ze sprzedaży – może mieć lepszy wynik finansowy od podobnej firmy, która nieco tę granicę przekroczyła. Ponadto ciągle jest wiele newralgicznych miejsc w sprawozdawczości, które pozwalają na manipulowanie wynikiem finansowym.

Oceniając kondycję kontrahentów w czasach kryzysu, warto uważać na te dane, które mogą wynikać z chęci podreperowania sobie wyniku. Podwyższenie wyniku można uzyskać np. poprzez rozwiązanie niektórych rezerw, rozliczenie błędów z lat poprzednich, sprzedaż nieruchomości wykazywanych w cenach historycznych sprzed lat. I na te parametry trzeba uważać. Z kolei obniżanie wyniku (np. celem uniknięcia wypłaty dywidendy) może nastąpić poprzez tworzenie rezerw, odpisy aktualizacyjne środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, zapasów i należności.

Istotna jest też rola biegłego rewidenta w ocenie kondycji firmy i ostrzeganiu przed zagrożeniem upadłością.
Warto dokonywać analizy wskaźnikowej celem bieżącego monitorowania sytuacji w firmie. Nie wystarczy liczenie popularnego wskaźnika rentowności. W praktyce się go nadużywa, podczas gdy jest wiele innych wskaźników analizy dających cenne informacje o firmie. Chodzi o wskaźniki płynności, stopnia zadłużenia, sprawności działania, np. rotacji środków pieniężnych, zapasów, majątku trwałego.

Więcej w Rzeczpospolitej z 14 sierpnia 2012 r.