Nowelizacja ustawy o VAT, która weszła w życie 1 kwietnia 2011 r. zmieniła m.in. przepisy dotyczące opodatkowania nieodpłatnych przekazań towarów. Obecnie stanowią one, że opodatkowaniu podlega nieodpłatne przekazanie towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów. Takie brzmienie przepisów budzi wątpliwości. Pojawia się bowiem pytanie, czy opodatkowaniu podlega również nieodpłatne przekazanie towarów wytworzonych przez podatnika.

Z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT wynika, że opodatkowaniu podlega nieodpłatne przekazanie towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku przy ich nabyciu. Tymczasem podatnicy nie tylko nabywają towary, lecz również wytwarzają je we własnym zakresie, np. na bazie surowców oraz usług, przy nabyciu których mają, co do zasady, prawo do odliczenia VAT. To, że czym innym jest nabycie towaru, a czym innym jego wytworzenie, potwierdza orzecznictwo. Przykładem jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 17 czerwca 2008 r. (III SA/Wa 398/08).

Rozróżnienie to wydaje się oczywiste. Mimo tego organy podatkowe twierdzą, że nieodpłatne przekazanie towarów wytworzonych przez podatnika podlega opodatkowaniu. W interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 18 listopada 2011 r. (IPPP1/4A3-1269/11-3/EK) czytamy „z uwagi na fakt, iż zmiany przepisu art. 7 ust. 2 obowiązujące od 1 kwietnia 2011 r. stanowiły doprecyzowanie przepisu w brzmieniu obowiązującym od 1 czerwca 2005 r. do 31 marca 2011 r., a zawarty w obecnie obowiązującym przepisie zwrot »prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów« w odniesieniu do towarów wytwarzanych przez podatnika może budzić wątpliwości interpretacyjne, należy odwołać się do wykładni celowościowej oraz funkcjonalnej”.

Co istotne, nie ma wątpliwości, że ustawa o VAT rozróżnia nabycie oraz wytworzenie towarów przez podatnika.
Świadczą o tym przepisy określające podstawę opodatkowania w przypadku nieodpłatnych przekazań. Jak wynika z art. 29 ust. 10 tej ustawy, w przypadku nieodpłatnego przekazania towarów podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów. Aby jednak przepis ten mógł znaleźć zastosowanie, niezbędne jest aby dana dostawa była zdarzeniem, o którym mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

Odmienny pogląd zaprezentowała jednak w ww. interpretacji Izba Skarbowa w Warszawie. Jej zdaniem „gdyby zamiarem ustawodawcy był brak opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów wytworzonych przez podatnika, po nowelizacji art. 7 ust. 2 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2011 r.), dokonałby on również zmian we wskazanym powyżej przepisie, wyłączając z niego zwrot „koszt wytworzenia towaru określone w momencie dostawy towaru”.

Więcej w Rzeczpospolitej z 21 sierpnia 2012 r.