Z wnioskiem o interpretację zwróciła się spółka, w której 50 proc. udziałów posiada jej wspólnik A Polska sp. z o.o. Do pełnienia funkcji członków zarządu powołani zostali pracownicy A Polska sp. z o.o., którzy nie pobierają od spółki-wnioskodawcy żadnego wynagrodzenia. Wynagrodzenie oddelegowanym pracownikom wypłaca wspólnik.

Spółka zapytała, czy w takiej sytuacji uzyskuje ona przychód z tytułu nieodpłatnego pełnienia funkcji członków zarządu przez pracowników spółki wspólnika. Jej zdaniem tak nie jest, gdyż wspólnik uzyska od niej w przyszłości świadczenia ekwiwalentne, np. w postaci dywidendy. Wyklucza to zatem istnienie nieodpłatnego świadczenia.

Fiskus uznał stanowisko spółki za prawidłowe. Przypomniał, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT przychodem jest w szczególności wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie. Do wyceny przychodu stosuje się wartości rynkowe.

Ustawodawca nie sprecyzował jednak w przepisach podatkowych, co należy rozumieć pod pojęciem „nieodpłatne świadczenie”. W prawie cywilnym się wskazuje, że zachowanie dłużnika może polegać na zachowaniu czynnym – działaniu lub zachowaniu biernym – zaniechaniu, powstrzymywaniu się od jakiegoś działania. Zgodnie z uchwałą NSA z 18 listopada 2002 r. (FPS 9/02) pojęcie to ma szerszy zakres w regulacjach CIT niż w prawie cywilnym. Dla celów podatkowych za świadczenia nieodpłatne należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy. Powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy rozważać zawsze wtedy, gdy podatnik CIT otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa bądź inne świadczenia lub możliwość korzystania z rzeczy lub praw.

Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 28 stycznia 2015 r. (IPPB6/4510-457/15-2/AK) uznała, że w tej sytuacji pełnienie przez członków zarządu funkcji bez wynagrodzenia nie będzie stanowić dla spółki przychodu z nieodpłatnych świadczeń. To dlatego, że wspólnikowi z tytułu posiadania udziałów w spółce kapitałowej przysługują określone prawa majątkowe, w szczególności prawo do dywidendy, czy prawo do otrzymania majątku spółki w razie jej likwidacji. Oznacza to, że nieodpłatne zarządzanie spółką może przynieść wspólnikowi wymierne korzyści ekonomiczne. Członek zarządu, mimo braku „bezpośredniego” wynagrodzenia, otrzymuje korzyści, np. w postaci dywidendy. W takiej sytuacji nie ma mowy o braku ekwiwalentności, stanowiącym warunek konieczny do powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń.

Nie ma przy tym znaczenia, czy funkcje zarządcze pełni wspólnik będący osobą fizyczną czy wspólnik będący osobą prawną poprzez swojego pracownika/współpracownika – osobę zatrudnioną na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Więcej w Rzeczpospolitej z 17 lutego 2016 r.