Czesne z funduszu socjalnego bez PIT

Rzeczpospolita (2016-02-24), autor: Marcin Szymankiewicz , oprac.: GR

lut 25, 2016
Spółka utworzyła przedszkole z oddziałem żłobkowym, głównie dla dzieci pracowników. Do przedszkola i oddziału żłobkowego są przyjmowane także dzieci innych osób, np. pracowników innych firm znajdujących się w pobliżu. Zarządzanie przedszkolem spółka zamierza powierzyć – na podstawie umowy o zarządzanie – wyspecjalizowanemu podmiotowi zewnętrznemu wykonującemu profesjonalnie tego rodzaju usługi, który będzie dla przedszkola organem założycielskim. Usługi przedszkolne będą wykonywane przez przedszkole jako wyodrębniony podmiot. Czesne za uczęszczanie dziecka/dzieci pracowników do przedszkola oraz żłobka w wysokości 600 zł miesięcznie będzie pokrywane przez spółkę ze środków zfśs. Czy u pracowników spółki, których dzieci będą uczęszczały do przedszkola, powstanie przychód w kwocie czesnego i czy będzie on korzystał ze zwolnienia z PIT? – pyta czytelnik Rzeczpospolitej
 
Jak odpowiada ekspert współpracujący z dziennikiem „Rz” – do przychodów ze stosunku pracy zalicza się każde świadczenie, które zostało wypłacone w związku z pozostawaniem w stosunku pracy z pracodawcą. Do przychodów ze stosunku pracy zalicza się zarówno otrzymane przez pracownika pieniądze, jak i wartość pieniężną świadczeń w naturze, świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Przychodem ze stosunku pracy dla pracowników, których dzieci uczęszczają do przedszkola lub żłobka, będzie zatem kwota czesnego sfinansowanego ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Jednak zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 67a ustawy o PIT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r.) wolne od podatku dochodowego są świadczenia otrzymane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, związane z pobytem dzieci osób uprawnionych do tych świadczeń w żłobkach, klubach dziecięcych lub przedszkolach. Przy czym w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych powinny się znaleźć zapisy dotyczące warunków ubiegania się o dofinansowanie pobytu dziecka w przedszkolu/żłobku prowadzonym przy zakładzie pracy.
Zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 6?a ustawy o PIT, obejmuje zarówno pobyt dzieci w przyzakładowych żłobkach, klubach dziecięcych lub przedszkolach, jak i świadczenia z zfśs na tego typu formy opieki nad dziećmi poza zakładem pracy. W przypadku tego zwolnienia nieistotna jest wysokość otrzymanego świadczenia, ponieważ zwolnieniem jest objęta cała jego kwota. Wysokość dofinansowania zwolnionego od opodatkowania PIT nie jest bowiem limitowana.
Można zatem przyjąć, że świadczenie w postaci dofinansowania do pobytu dziecka pracownika w przedszkolu lub żłobku przy zakładzie pracy korzysta ze zwolnienia z PIT na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 6?a ustawy o PIT i na zakładzie pracy nie ciąży obowiązek poboru zaliczki na PIT od tego świadczenia.
Do 31 grudnia 2015 r. na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 673 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego były świadczenia otrzymane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, związane z pobytem dzieci osób uprawnionych do tych świadczeń w żłobkach lub klubach dziecięcych. Ze zwolnienia na podstawie tego przepisu nie korzystały świadczenia otrzymane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, związane z pobytem dzieci osób uprawnionych do tych świadczeń w przedszkolach. Świadczenia te mogły być objęte zwolnieniem na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT. Zwalnia on od podatku dochodowego wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Taki pogląd podzielały organy podatkowe.
Gdyby ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych była finansowana (dofinansowana) działalność przyzakładowego przedszkola/żłobka, a nie pokrywane czesne, to należałoby uznać (co akceptują organy podatkowe), po wyroku Trybunału Konstytucyjnego 8 lipca 2014 r. (K 7/13), że po stronie rodziców tych dzieci (pracowników) nie powstałby przychód. Nie ma bowiem możliwości przyporządkowania przychodu do poszczególnych osób. Trybunał Konstytucyjny w wyroku K7/13 uznał m.in., że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:
• zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
• zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść, a korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Więcej w Rzeczpospolitej z 24 lutego 2016 r.