Gdy ubezpieczona matka dziecka wymaga opieki szpitalnej i z tego powodu nie może się nim zająć, ma prawo przerwać urlop macierzyński, ale dopiero po wybraniu ośmiu jego tygodni po porodzie. I to pod warunkiem, że o urlop macierzyński wystąpi ubezpieczony ojciec dziecka lub inny najbliższy członek rodziny. Wtedy urlop, i co za tym idzie płatny zasiłek macierzyński, przysługują ubezpieczonemu ojcu dziecka lub innemu najbliższemu członkowi rodziny za okres pobytu matki w szpitalu. Łączny okres zasiłku macierzyńskiego wypłaconego rodzicom nie może przekraczać wymiaru urlopu macierzyńskiego z kodeksu pracy.

Zgodnie z art. 180 § 10 i art. 1821g k.p. pobyt matki dziecka w szpitalu uprawniają do przerwania zarówno urlopu macierzyńskiego za jego podstawowy okres, jak i za okres urlopu rodzicielskiego. Jeżeli natomiast ojciec nie jest ubezpieczony i nie ma tytułu do nabycia prawa do urlopu macierzyńskiego, matka nie może przerwać urlopu macierzyńskiego.

W czasie gdy matka przerywa urlop macierzyński, po przedłożeniu zaświadczenia lekarskiego za okres pobytu w szpitalu zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas choroby, o którym mowa w art. 92 k.p., w wymiarze 80 proc. podstawy wymiaru, oraz do zasiłku chorobowego w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru.

Jednak ubezpieczony ojciec wychowujący dziecko w czasie pobytu matki w szpitalu powinien niezwłocznie poinformować płatnika zasiłku macierzyńskiego o wypisaniu matki z lecznicy oraz udokumentować datę tego wypisu.

Po wykorzystaniu ośmiu tygodni urlopu i zasiłku macierzyńskiego po porodzie pracownica przebywająca w szpitalu może przerwać ten urlop, przekazując go ojcu. Przed tym okresem jednak dziecko też wymaga opieki, której nie może zapewnić chora matka. Dlatego jeżeli ubezpieczony ojciec dziecka albo inny najbliższy członek rodziny przerwie pracę lub inną działalność zarobkową, aby osobiście opiekować się dzieckiem, może skorzystać z dodatkowego zasiłku opiekuńczego. Gwarantuje to art. 32a ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r., poz. 159 ze zm.).

Prawo do tego świadczenia przysługuje ubezpieczonemu ojcu dziecka do ośmiu tygodni (56 dni), gdy matka – w okresie korzystania z urlopu i zasiłku macierzyńskiego do ośmiu tygodni po porodzie – przebywa w szpitalu. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy ubezpieczony otrzyma nawet wtedy, gdy w tym roku kalendarzowym w tej rodzinie wykorzystano już okres wypłaty zasiłku opiekuńczego wynoszący 60 dni (np. na opiekę nad starszymi dziećmi lub innymi chorymi członkami rodziny). Tego rodzaju opieki nie wlicza się bowiem do limitu 60 dni zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym. Nie jest on też związany z rokiem kalendarzowym.

Przerwanie urlopu macierzyńskiego i przesunięcie jego części na inny termin przewiduje art. 181 k.p. Zgodnie z nim pracownica lub inna ubezpieczona, która wybrała po porodzie osiem tygodni (56 dni) urlopu macierzyńskiego lub zasiłku macierzyńskiego, może przerwać ten urlop, jeżeli dziecko wymaga opieki szpitalnej. Pozostałą część urlopu wolno wziąć później, tj. po wypisaniu dziecka ze szpitala.

Od 2 stycznia 2016 r. przerwanie urlopu lub zasiłku macierzyńskiego w związku z pobytem potomka w szpitalu rozszerzono na urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlop rodzicielski i urlop ojcowski.

Wcześniejsza regulacja przewidywała to tylko w czasie korzystania z urlopu macierzyńskiego za jego podstawowy okres.

Ponieważ zasiłek macierzyński wypłaca się przez okres ustalony w kodeksie pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, po jego przerwaniu przerywa się też wypłata zasiłku. Pauza w korzystaniu z urlopu macierzyńskiego nie powinna trwać dłużej niż pobyt dziecka w szpitalu. Dlatego po jego wypisaniu ubezpieczona matka powinna wznowić ten urlop aż do wyczerpania pełnego przysługującego jej okresu. Choć w wypłacie zasiłku macierzyńskiego wystąpi przerwa, to łącznie pracownica wykorzysta cały przysługujący jej wymiar urlopu macierzyńskiego.

Więcej w Rzeczpospolitej z 10 marca 2016 r.