Kapitalizacja sposobem na ograniczenia w rozliczaniu kosztów…

Rzeczpospolita , autor: Jacek Dobrucki , oprac.: GR

lip 16, 2007

Spółka może zaliczyć do kosztów skapitalizowane odsetki nawet wtedy, gdy zaciągnęła dużą pożyczkę od większościowego udziałowca.
Nie mają tu zastosowania ograniczenia dotyczące tzw. cienkiej kapitalizacji.

Chodzi o sytuację, gdy pożyczkodawca posiada co najmniej 25 proc. udziałów w spółce, a cała kwota zadłużenia przekracza trzy krotnie jej kapitał zakładowy. Wtedy, co do zasady, odsetki nie są kosztem podatkowym w części, w jakiej pożyczka przekracza wartość zadłużenia.

Naszym zdaniem skapitalizowane odsetki nie podlegają tym ograniczeniom.

Co mówią przepisy.

Zgodnie z ogólną zasadą odsetki stanowią koszt dopiero w momencie ich faktycznej zapłaty (art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dalej updop), chyba że dokonano ich kapitalizacji. Wówczas są kosztem już w momencie tej operacji, o ile jednak zostały prawidłowo zaksięgowane (art. 15 ust. 4e, art. 16 ust. 1 pkt 11 i 10 lit. a updop).

Czy wszystkie odsetki można zaliczyć do kosztów Ograniczenia wprowadza art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 updop. Wynika z nich, że odsetki od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego co najmniej 25 proc. udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie co najmniej 25 proc. udziałów (akcji) nie mogą być zaliczone do kosztów w pełnej wysokości. Będzie tak, gdy wartość zadłużenia spółki-pożycz-kobiorcy wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25 proc. udziałów (akcji) – powiązania bezpośrednie, np. spółka matka – oraz wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25 proc. udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) – powiązania pośrednie, np. spółka babka – osiągnie łącznie trzykrotność wartości jej kapitału zakładowego.

Tożsame ograniczenia występują przy pożyczkach (kredytach) udzielanych spółce przez spółkę siostrzaną, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25 proc. udziałów (akcji). W tym wypadku określenie wartości zadłużenia spółki pożyczkobiorcy – poza wskazanymi powyżej podmiotami – odnosi się również do spółki siostry udzielającej pożyczki (kredytu).

Tak więc pożyczkobiorca nie zaliczy odsetek od pożyczki do kosztów w odpowiedniej proporcji wynikającej z ograniczeń cienkiej kapitalizacji.

Limit na dzień zapłaty

O tym, czy zastosujemy ograniczenia wynikające z cienkiej kapitalizacji, decyduje wartość zadłużenia spółki-pożyczkobiorcy, jakie ma wobec wymienionych udziałowców (oraz spółki siostry) na dzień zapłaty odsetek. Ustalenie wartości zadłużenia pozwoli określić współczynnik, za pomocą którego można obliczyć wartość odsetek stanowiących koszty uzyskania przychodów.

Istotny jest tutaj sposób wykonania zobowiązania pożyczkobiorcy wynikającego z zawartej pożyczki. Ustawodawca bowiem nakazuje ustalić wartość zadłużenia na dzień zapłaty odsetek, nie określając przy tym, co należy przez to rozumieć.

Jednak w innych miejscach updop definiuje to pojęcie. Przy różnicach kursowych dzień zapłaty", o którym mowa w art. i5a ust. 2 i 3, oznacza dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności (art. i5a ust. 7 updop). Natomiast zgodnie z art. 26 ust. 7 updop wypłata" oznacza wykonanie zobowiązania w jakiejkolwiek formie, w tym poprzez zapłatę, potrącenie lub kapitalizację odsetek.

Te definicje zostały wprowadzone przy okazji ostatniej nowelizacji obowiązującej od 1 stycznia br. Mają one jednak zastosowanie do ściśle określonych instytucji, tj. zasad obliczania różnic kursowych oraz obowiązku pobrania zryczałtowanego podatku przy wypłatach dokonywanych na rzecz nierezydentów.

… Więcej Rzeczpospolita