Rok podatkowy nie zawsze trwa dwanaście miesięcy…

Rzeczpospolita , autor: Konrad Piłat , oprac.: GR

lip 23, 2007

JAK WYBRAĆ OKRES ROZLICZENIOWY W CIT

Firma będąca osobą prawną nie musi rozliczać podatku dochodowego za okresy trwające od stycznia do grudnia. Może dowolnie wybrać 12 kolejnych miesięcy. Tylko w pierwszym roku działalności lub po zmianie roku podatkowego przedsiębiorca może rozliczać się za okres dłuższy lub krótszy.

Wyboru roku podatkowego dokonuje się w statucie, umowie spółki albo w innym dokumencie regulującym zasady ustrojowe podatnika.

Konieczne zawiadomienie

Osoba prawna zamierzająca rozliczać się za rok inny niż kalendarzowy musi zawiadomić o tym urząd skarbowy. Ma na to 30 dni, Ucząc od dnia zakończenia ostatniego roku podatkowego. Dla nowych podatników termin biegnie od dnia rozpoczęcia działalności. Jeśli firma nie poinformuje urzędu, wybór dla celów podatkowych jest nieważny. Potwierdza to m.in. wyrok NSA z 19 października 1995 r. (SA/Gd 822/95). Sąd stwierdził w nim, że skutkiem jest konieczność rozliczania się za rok kalendarzowy. Z kolei wyrok NSA z 18 grudnia 1996 r. (SA/U 2862/95) przesądza, że jest to termin prawa materialnego i nie podlega przywróceniu. O bezwzględności tej zasady przekonała się m.in. spółka, która zwróciła się z pytaniem do Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie. Przekroczyła termin zawiadomienia tylko o jeden dzień. W interpretacji z 26 kwietnia 2006 r. (1472/ROP1/423-80/136/06/MC) urząd nie miał wątpliwości, że takie zgłoszenie jest nieskuteczne.

Forma dowolna

Podatnicy nie muszą stosować specjalnych formularzy w celu zawiadomienia urzędu. Art. 8 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (updop) nie określa sposobu i formy zawiadomienia, pozostawiając to decyzji podatnika. Na tej podstawie NSA w wyroku z 8 września 1999 r. (SA/Gd 1572/97) orzekł, że wystarczająca jest każda forma, z której można wnioskować, że wolą strony jest przyjęcie innego roku podatkowego niż kalendarzowy. W związku z tym jedno z częściej kierowanych do urzędów skarbowych pytań brzmi: czy wystarczające jest złożenie NIP-2 wraz z umową spółki, z której wynika, jaki rok przyjęto do rozliczeń Organy podatkowe akceptują taką formę zawiadomienia. Przykładem jest odpowiedź Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu z 5 września 2006 r. (1473/640/WD/423/69/06/TW).

Wybór pierwszego roku

Stosunkowo skomplikowane zasady obowiązują przy wyborze pierwszego roku podatkowego. Według zawartej w art. 8 ust. 2 updop ogólnej zasady pierwszy rok podatkowy trwa od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego albo do ostatniego dnia wybranego roku podatkowego. Jeśli działalność została rozpoczęta w pierwszej połowie roku kalendarzowego, wybrany okres rozliczeniowy nie może trwać dłużej niż 12 miesięcy kalendarzowych. Jeśli firma rozpoczęła działalność między lipcem a grudniem i wybrała rok podatkowy pokrywający się z kalendarzowym, pierwszy rok podatkowy może rozpoczynać się w momencie rozpoczęcia działalności i kończyć ostatniego dnia roku kalendarzowego następującego po roku, w którym rozpoczęto działalność (w praktyce może więc trwać nawet 18 miesięcy).

Z ustawy o CIT wynika, że opisane zasady stosują firmy, które podejmują działalność pierwszy raz. Powstały więc wątpliwości, czy dotyczą one także np. spółki z o.o. powstałej z przekształcenia spółki cywilnej. Do problemu odniosła się Izba Skarbowa w Rzeszowie w interpretacji z 6 kwietnia 2006 r. (IS. 1/2-4230/1/06). Uznała, że przy przekształceniu spółki osobowej w kapitałową nie można mówić, na gruncie ustaw o podatkach dochodowych, o tożsamości obu podmiotów. Tym samym powstała w wyniku przekształcenia spółka może wybierać rok podatkowy na takich zasadach, jak nowy podmiot.

… Więcej Rzeczpospolita