Dyrektywa w sprawie VAT zawiera zasadę, że państwa członkowskie nie mogą wprowadzać innych ograniczeń w zakresie odliczania podatku naliczonego niż te, które obowiązywały w momencie przystąpienia danego kraju do UE. Czy Polska ją respektuje Witold Modzelewski: Niestety, nie. Najwyraźniej widać to na przykładzie przepisów regulujących możliwość odliczania VAT zawartego w cenie paliwa do samochodów. Od i maja 2004 r. większość firm eksploatujących pojazdy o homologacji innej niż osobowa i ładowności powyżej 500 kg straciła prawo do uwzględniania VAT z tych faktur. Chodzi przede wszystkim o tzw. samochody z kratką. Niewątpliwie było to wprowadzenie dodatkowego ograniczenia w odliczaniu VAT. Są już pierwsze wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych stwierdzające, że w ten sposób Polska naruszyła prawo wspólnotowe. Sądy uznały w nich, że skoro przed 1 maja 2004 r. podatnik – kupując paliwo – miał prawo odliczyć VAT, to przysługuje mu ono także później. Prawo krajowe nie może tego zmienić.
Czy to znaczy, że wszystkie firmy eksploatujące tego typu pojazdy mogą odzyskać nadpłacony podatek, korygując deklaracje za ostatnie trzy lata Jeśli takie orzecznictwo się utrzyma, to tak. Moim zdaniem są na to duże szanse. Dlatego już dziś można złożyć korekty. Należy przy tym pamiętać o dołączaniu do nich wniosku o zwrot nadpłaty. Bez tego bowiem korekty zmniejszające wysokość zobowiązania podatkowego są bezskuteczne. Ordynacja podatkowa nakazuje bowiem rozpatrywanie ich w trybie postępowania o stwierdzenie nadpłaty. Niestety, podatnicy nie powinni liczyć na szybkie podjęcie decyzji przez urząd. Jeden z sądów wystąpił bowiem z pytaniem prejudycjalnym w tej sprawie do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Może to być pretekst do zawieszania wszelkich postępowań toczących się w tej sprawie.
O zwrot nadpłaconego VAT za ostatnie trzy lata będą mogły się ubiegać tysiące firm. Niektóre zastanawiają się, czy warto. Nieodliczony VAT był przecież zaliczony do kosztów. Czy w momencie złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty w VAT trzeba od razu skorygować wszystkie rozliczenia podatku dochodowego Nie. Co więcej, wcale nie trzeba ich korygować. W tej sytuacji ustawy o podatkach dochodowych nakazują bowiem rozliczenie zwrotu nadpłaty VAT, w momencie otrzymania, w przychody podatnika. To bardzo upraszcza procedurę ubiegania się o zwrot niesłusznie wpłaconych kwot.
Czy tylko zmienione zasady odliczania VAT od paliwa są niezgodne z prawem unijnym Jak należy ocenić znowelizowane regulacje dotyczące zasad uwzględniania podatku naliczonego od faktur zakupu lub leasingu samochodów
Moim zdaniem także wprowadzenie mniej korzystnych dla podatników przepisów w tym zakresie było sprzeczne z prawem wspólnotowym. Zasada wynikająca z dyrektywy nie jest przecież przepisem przejściowym mającym chronić prawa podmiotów, które już je nabyły, lecz generalną regułą zakazującą pogarszania sytuacji podatników w zakresie prawa do odliczania. Co więcej, dotyczy ona nie tylko momentu wejścia do UE, ale także okresu późniejszego. Jest to pewnego rodzaju ograniczenie suwerenności podatkowej państw należących do Wspólnoty. W momencie przystąpienia do UE zgadzają się one na to, że nie będą pogarszać sytuacji podatników w zakresie prawa do odliczenia. Stosowanie tej zasady oznacza, że firma, kupując dziś samochód, który 30 kwietnia 2004 r. uprawniał do pełnego odliczenia VAT, także dziś może uwzględnić cały podatek naliczony z faktury zakupu. Nie ma przy tym znaczenia, czy spełnia on obecne, bardziej rygorystyczne warunki. Wystarczy, że jest to samochód o homologacji innej niż osobowa oraz jego ładowność jest wyższa niż 500 kg. Oczywiście konsekwencją będzie prawo do odliczania VAT od paliwa.
… Więcej Rzeczpospolita