Organy podatkowe mogą przedłużyć czas trwania kontroli podatkowej, jednak podatnik ma prawo się dowiedzieć nie tylko o przyczynie, ale też poznać uzasadnienie takiej decyzji
Organy podatkowe prowadzą kontrolę podatkową na podstawie imiennego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. Zawiera ono m.in. datę rozpoczęcia i przewidywany termin zakończenia kontroli. Przy czym czas trwania kontroli, w zależności od wielkości kontrolowanej firmy, wynosi – co do zasady – do czterech lub ośmiu tygodni w roku. Tak wynika z ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (DzU nr 173, poz. 1807 ze zm.). Te ograniczenia nie dotyczą m.in. organów kontroli skarbowej (szerzej na ten temat pisaliśmy w DF z lipca br.).
Nowy termin zakończenia
Zdarza się, że kontrolujący nie kończą kontroli w terminie podanym na upoważnieniu i wyznaczają nowy termin jej zakończenia. Mogą to zrobić, jednak wtedy kontrolowany ma prawo dowiedzieć się nie tylko, jakie były tego przyczyny, lecz również jakie jest uzasadnienie.
Nieuzasadnione przedłużanie kontroli narusza zasady postępowania podatkowego, w tym wyrażoną w art. 125 ordynacji podatkowej (dalej op) zasadę szybkości postępowania, zgodnie z którą organy podatkowe powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia, a sprawy, które nie wymagają zbierania dowodów, informacji lub wyjaśnień, powinny być załatwiane niezwłocznie.
Bez wskazania konkretnych powodów
Możliwość przedłużenia czasu trwania kontroli poprzez wyznaczenie nowego terminu jej zakończenia bywa wielokrotnie nadużywana przez kontrolujących. Wskazywana jako przyczyna przedłużenia konieczność dalszego prowadzenia postępowania wyjaśniającego jest całkowicie poza kontrolą podatnika i nie może on odnieść się do tego, czy jest to uzasadnione. Kontrolowany nie ma też możliwości oceny, czy kontrolujący nie działał w sprawie opieszale. To samo dotyczy powszechnego powoływania się na przyczyny niezależne od organu bez wskazania, jakie konkretnie to są powody.
Trzeba podać przyczynę
Art 284J0 § 1 op mówi, że kontrola powinna zakończyć się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie wskazanym w upoważnieniu. Z § 2 tego przepisu wynika jedynie, że o każdym przypadku niezakończenia kontroli w terminie wskazanym w upoważnieniu kontrolujący obowiązany jest zawiadomić kontrolowanego, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin zakończenia kontroli. Wiąże się to z
tym, że dokumenty dotyczące czynności kontrolnych wykonanych po upływie tego terminu nie są dowodem w postępowaniu podatkowym, chyba że został wskazany nowy termin zakończenia kontroli.
Więcej Rzeczpospolita.