Zatrzymany zadatek to przychód, ale nie obrót…

Rzeczpospolita , autor: Daniel Kijak , oprac.: GR

sie 9, 2007

Przy wpłacie zadatku została wystawiona faktura VAT-zaliczka i został odprowadzony podatek. Klient zrezygnował z zakupu towaru. Korekty faktury nie chce podpisać. Co należy w takiej sytuacji zrobić Jakie są konsekwencje w podatku dochodowym od osób prawnych 1 w VAT – pyta czytelnik DF.

Zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy o VAT, jeśli pobrano zaliczki, zadatki i przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Art. 19 ust. 1 mówi z kolei, że w razie otrzymania zadatku obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jego otrzymania.

W konsekwencji otrzymanie zadatku rodzi dla podatnika obowiązek wystawienia faktury VAT i odprowadzenia do urzędu kwoty podatku. W następstwie późniejszej dostawy kwota zadatku zaliczana jest na poczet ceny należnej za dostarczone towary.

Gdy klient rezygnuje, traci

Komplikacje mogą pojawić się, gdy klient po zapłaceniu zadatku zrezygnuje z zakupu towaru i w rzeczywistości nie dochodzi do dostawy towarów.

Na podstawie art. 394 § 1 kodeksu cywilnego w razie niewykonania umowy przez dającego zadatek druga strona może od umowy odstąpić i zatrzymać zadatek. Zatrzymany zadatek nie jest wówczas zaliczany na poczet ceny należnej za dostawę towarów , gdyż do dostawy towaru nie dochodzi.

Daniel Kijak Zdaniem eksperta * doradca podatkowy wMazars & Guerard Audyt sp. z o.o.

Nie budzi wątpliwości to, że w opisywanej sytuacji podatnik powinien mieć prawo do wystawienia faktury korygującej. Minister finansów dopuszczając dostawę towarów, gdyż do dostawy towaru nie dochodzi.

Rodzaj odszkodowania

Stanowi on rodzaj odszkodowania z tytułu niewykonania umowy. Nie można też potraktować takiego odszkodowania jako wynagrodzenia za świadczenie.gdyż w takiej sytuacji druga strona niczego nie świadczy w zamian. W rzeczywistości otrzymanie odszkodowania w postaci zatrzymanego zadatku nie jest czynnością podlegającą VAT.

Co w takiej sytuacji zrobić z fakturą VAT wystawioną z tytułu otrzymanego zadatku i odprowadzonym podatkiem

Kiedy można wystawić korektę

Na podstawie § 16 i rozporządzenia ministra finansów z 25 maja 2005 r. regulującego zasady wystawiania faktur (DzU nr 95, poz. 798, z późn zm.) podatnik ma prawo do wystawienia faktury korygującej, min. w razie zwrotu zadatku lub też w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury. Przepisy rozporządzenia nie przewidują wprost możliwości wystawienia faktury korygującej w przypadku, gdy zadatek zostanie zatrzymany w związku z niewykonaniem umowy. Należy podkreślić, że zatrzymanie zadatku to co innego niż j ego zwrot Wy -stawienie faktury dokumentującej otrzymanie zadatku nie było również obarczone jakąkolwiek pomyłką, ponieważ w momencie otrzymania zadatek należało opodatkować i podatnik postąpił wtedy prawidłowo.

Przepis nie przewiduje

Z literalnego brzmienia przepisów rozporządzenia wynika, że w razie zatrzymania zadatku nie ma podstawy do wystawienia faktury korygującej. W rezultacie, mimo że zatrzymanie zadatku w następstwie niewykonania umowy nie podlega VAT, wystawienie faktury korygującej naraża podatnika na ryzyko zakwestionowania przez organy podatkowe takiej faktury jako podstawy do pomniejszenia obrotu i obniżenia podatku należnego.

Więcej Rzeczpospolita.