Jak rozliczać pracę w godzinach nadliczbowych

Zasadą jest że każdy pracownik wykonujący pracę w godzinach nadliczbowych powinien otrzymać z tego tytułu dodatek do normalnego wynagrodzenia albo powinien skorzystać z innej formy rekompensaty w postaci udzielenia czasu wolnego.

Pracodawca powinien organizować pracę w taki sposób, aby była ona możliwa do wykonania przez pracowników w normalnym czasie pracy. Zasadą jest zatem, że pracownicy wykonują pracę w wymiarze godzin wynikającym z nominalnego czasu pracy na dany okres rozliczeniowy, oraz z umowy o pracę. Jeżeli w danym okresie rozliczeniowym nominalny czas pracy wynosi np. 174 godziny i pracownik jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, to pracodawca powinien zorganizować mu pracę w taki sposób, aby mógł ją wykonać w normalnym czasie pracy. Z kolei pracownik zatrudniony np. w wymiarze 1/2 etatu powinien w tym okresie rozliczeniowym wykonywać pracę w wymiarze 88 godzin.

Definicja pracy w godzinach nadliczbowych

Co do zasady, pracą w godzinach nadliczbowych jest wykonywanie pracy ponad ustalone normy czasu pracy. Zgodnie z przepisami k.p. obowiązują dwie podstawowe normy czasu pracy, tj. norma dobowa – nieprzekracząjąca ośmiu godzin i norma średniotygodniowa – nieprzekracząjąca 40 godzin. Zatem zarówno praca ponad normę dobową, a zatem powyższej ośmiu godzin w danej dobie, jak też praca ponad normę średniotygodniowa, czyli przeciętnie powyżej 40 godzin w tygodniu – jest pracą w godzinach nadliczbowych.

Definicja pracy w godzinach nadliczbowych obejmuje do-da&owo także szczególny przypadek wykonywania pracy ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, jeżeli zgodnie z obowiązującym pracownika rozkładem czasu pracy ma on w danej dobie wykonywać pracę dłużej niż przez osiem godzin. Wyższy niż ośmiogodzinny, dobowy wymiar czasu pracy jest charakterystyczny dla pracy wykonywanej w systemach równoważnego czasu pracy. W tych systemach pracownik może pracować w danej dobie w wymiarze znacznie wyższym niż osiem godzin, np. wykonuje on pracę przez 10, 12 lub 16 godzin. Jednak w innych dniach okresu rozliczeniowego korzysta z wolnego (ma tzw. dzień równoważący czas pracy) lub wykonuje pracę krócej, np. przez cztery lub sześć godzin. Wówczas w okresie rozliczeniowym czas pracy się bilansuje i dlatego wykonywanie pracy w danym dniu w przedłużonym dobowym wymiarze nie jest pracą nadliczbową.

Jeżeli jednak pracownik w danej dobie wykonuje pracę np. przez 13 godzin, zamiast zgodnie z harmonogramem przez dziesięć godzin, to praca ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, czyli powyżej dziesięciu godzin, będzie pracą w godzinach nadliczbowych.

Więcej Gazeta Prawna.