Przedstawiamy kolejny odcinek cyklu, w którym pokazujemy czytelnikom, jak się bronić przed fiskusem – od wszczęcia kontroli do rozstrzygnięcia w sądzie. Prezentujemy w nim prawa i obowiązki przedsiębiorcy, przebieg postępowania podatkowego, sposoby kwestionowania decyzji urzędu. Dzisiaj o tym, kiedy w postępowaniu podatkowym trzeba skorzystać z opinii biegłego.

Specjalista pomoże rozstrzygnąć spór podatkowy

Opinia biegłego to jeden z dowodów w postępowaniu podatkowym. Potrzebna jest zawsze wtedy, gdy rozstrzygnięcie sprawy wymaga specjalistycznej wiedzy

 W postępowaniu podatkowym dowodem jest wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

Katalog środków dowodowych j est otwarty. Mogą nimi być dokumenty urzędowe, księgi podatkowe, deklaracje, zeznania świadków. Ordynacja podatkowa wymienia też opinie biegłych. Mogą być one bardzo cennym (rzetelnym i kompetentnym) źródłem uzyskania dowodu na określoną okoliczność.

Obecność biegłego i eksperta w postępowaniu ma szczególne znaczenie, gdy przedmiotem dochodzenia są specjalistyczne fakty, do których ustalenia wymagane są odpowiednie kwalifikacje. Jest istotna w sprawach, których nie można rozstrzygnąć bez specjalistycznej wiedzy w zakresie danej dziedziny nauki czy prawa. Przykładem może być opinia biegłego rzeczoznawcy dotycząca wyceny środków trwałych lub kwalifikacja określonej sytuacji przez eksperta w zakresie prawa lotniczego.

Czasami obowiązkowo

Udział biegłych jest, co do zasady, nieobowiązkowy, a uprawnione do ich powołania są obie strony postępowania podatkowego. Ale w pewnych sytuacjach przepisy podatkowe wymagają udziału biegłego w postępowaniu. Wówczas powinien powołać go urząd. Nie oznacza to jednak, że z takim wnioskiem nie może wystąpić podatnik. W praktyce to na organie podatkowym spoczywa obowiązek powołania biegłego w danych zagadnieniach mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Jeśli tego nie zrobi, może to być jedną z przesłanek zakwestionowania jego decyzji

Potrzebny jest protokół

Urząd prowadzący postępowanie musi sporządzić protokół z opinii biegłego, chyba że czynność w inny sposób utrwalono na piśmie. Protokół powinien zawierać w szczególności określenie biegłego, datę opinii, jej treść oraz określenie osób obecnych przy tej czynności. Protokół należy odczytać wszystkim obecnym osobom, które biorą udział w tej czynności. Powinny go też podpisać.

Podatnik może przejrzeć protokół z opinii na każdym etapie postępowania. Jeśli urząd odmówi, powinien wydać postanowienie, na które można złożyć zażalenie.

Jeśli opinię biegłego sporządzono na urzędowym formularzu, nie ma potrzeby spisywania protokołu.

Można zaproponować swojego eksperta

Opinia biegłego to klasyczny dowód w postępowaniu. Dlatego urząd musi zawiadomić podatnika o jego przeprowadzeniu z co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem. Ponadto ma on prawo uczestniczyć w tej czynności, zadawać pytania biegłemu oraz udzielać dodatkowych wyjaśnień koniecznych do uzyskania przez biegłego pełnej wiedzy dotyczącej stanu faktycznego.

Konsekwencją uznania opinii biegłego za klasyczny środek dowodowy jest także to, że podatnik może w każdym momencie postępowania przeprowadzić przeciw-dowód, w szczególności poprzez powołanie innego biegłego.

Potwierdza to wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 8 stycznia 2004 r. (III SA 719/02), w którym czytamy Ekspertyza prawna złożona przez stronę w toku postępowania podatkowego jest opinią biegłego w rozumieniu ordynacji. Opinią biegłych organ podatkowy, inaczej niż w przypadku prowadzonej rzetelnie i niewadliwie księgi podatkowej czy dokumentów urzędowych, nie jest związany. Stanowi ona taki sam materiał jak każdy inny dowód zgromadzony w sprawie. Opinie biegłych podlegają zatem takiej samej ocenie jak każdy inny dowód w sprawie".

Więcej Rzeczpospolita.