Od nowego roku inaczej ustalamy moment powstania przychodu z najmu. Nadal jednak może być problem z tym, kiedy należy go opodatkować
Z umowy najmu (usługa świadczona przez osobę fizyczną w ramach działalności gospodarczej) wirnika, że najemca ma zapłacić czynsz za wynajmowany budynek za dwa lata z góry. Kiedy powinien rozpoznać przychód do opodatkowania -pyta czytelnik DR
Zgodnie z przepisami obowiązującymi jeszcze w ubiegłym roku przychody z najmu powstawały w dniu wymagalności czynszu. Zatem jeśli z umowy wynikało, że czynsz j est wymagalny z góry na dwa lata i jest płatny w określonym terminie płatności, przychód należny powstawał właśnie w tym dniu, w którym przypada termin płatności. Przychodem podatkowym była więc cała kwota należna w momencie jej wymagalności, określona zgodnie z umową, i to – zgodnie z wyjaśnieniami organów podatkowych – niezależnie od tego, jakiego okresu dotyczyła (zob. np. pismo Izby Skarbowej w Warszawie z 22 maja 2006 r, 140 l/PD-4230Z-43/06/ICh).
Zmiana od nowego roku
Od i stycznia br. nie znajdziemy już w przepisach podatkowych takiej reguły. Jest ogólna zasada (art 14 ust. ic ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – updof, i odpowiednio art. 12 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – updop), zgodnie z którą za datę powstania przychodu należnego uważa się dzień wykonania usługi lub częściowego jej wykonania, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności. I jest przepis szczególny, który może odnosić się min. do najmu, z którego wynika, że jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku (art. 14 ust le updof iart 12 ust. 3C updop).
Z pytania czytelnika można wywnioskować, że w umowie najmu nie ma wyraźnych postanowień o rozliczaniu usługi w okresach rozliczeniowych (np. co miesiąc, co kwartał, co rok). Umowa została zawarta na dwa lata i wynajmujący zażądał zapłaty czynszu z góry. Czy oznacza to, że nie można zastosować przepisu szczególnego (art 14 ust le updof i art 12 ust. 3C updop) Zdania naszych ekspertów są podzielone ť patrz ramki obok.
Z chwilą zapłaty lub wystawienia faktury
Jeśli przyjmiemy, że nie ma on zastosowania, w grę wchodzi ogólna reguła – rozpoznanie przychodu w dacie wykonania (częściowego wykonania) usługi nie później niż w dniu wystawienia faktury albo uregulowania należności
Ponieważ najem jest usługą ciągłą, która będzie świadczona przez dwa lata, trudno wskazać dzień jej wykonania lub częściowego wykonania, który wyznaczałby nam moment powstania przychodu. Zgodnie z przepisami powstanie on więc nie później niż w dniu wystawienia faktury albo uregulowania należności.
Faktura na usługę najmu powinna być wystawiona nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego i nie wcześniej niż 30 dnia przed powstaniem tego obowiązku (§15 rozporządzenia ministra finansów z 25 maja 2005 r. regulującego zasady wystawiania faktur). A obowiązek podatkowy w VAT powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze (art. 19 ust 13 pkt 4 ustawy o VAT).
Wynika z tego, że przychód w podatku dochodowym powinien powstać z chwilą otrzymania zapłaty, chyba że wcześniej została wystawiona faktura – wówczas przychód powinien powstać w dacie wystawienia faktury.
A może przedpłata
Pojawia się jednak pytanie, czy w takiej sytuacji, gdy czynsz dotyczy więcej niż jednego roku podatkowego, nie mamy do czynienia z przedpłatą na poczet usługi, która zostanie wykonana w następnych okresach sprawozdawczych Takich przedpłat nie zalicza się do przychodów podatkowych na mocy wyraźnych postanowień art. 14 ust. 3 pkt 1 updof (odpowiednio art. 12 ust 4 pkt 1 updop). W takim wypadku przyjmując zapłatę za dwa lata z góry, w 2007 r. czytelnik powinien uwzględnić jako przychód tylko tę część, która przypada na usługę wykonywaną w 2007 r.
Więcej Rzeczpospolita.