Przyjęta właśnie przez Sejm nowelizacja ustawy o VAT zmienia m.in. art. 88 ust. 3a pkt 3. Chodzi o zasadę, że fakt uregulowania faktury z błędnie wykazanym podatkiem naliczonym, wystawionej za czynności niepodlegające opodatkowaniu lub zwolnione, daje nabywcy prawo do odliczenia. Podatnicy obawiają się te| zmiany. Czy słusznie Prof. Witold Modzelewski: Obawy te są uzasadnione. W wielu sytuacjach bardzo trudno ustalić, czy dana czynność powinna być opodatkowana VAT, czy też nie. W praktyce nie zawsze nawet można jednoznacznie ustalić, czy doszło do wykonania usługi. Przykładem są premie pieniężne udzielane kontrahentom, którzy kupili towary za określoną kwotę. Od stycznia 2005 r. większość podatników błędnie traktowała je jak usługi. Takie stanowisko zajął bowiem minister finansów. Uznał, że skoro dochodzi do zapłaty, to musi istnieć także świadczenie wzajemne. Firmy wystawiały więc faktury za premie pieniężne, traktując je jako usługi opodatkowane 22-proc. VAT. Niedawno sądy administracyjne słusznie uznały jednak że w takiej sytuacji nie mamy do czynienia z usługą, tylko z rabatem. Po ponad dwóch latach okazało się więc, że żadna usługa w rzeczywistości nie była świadczona. Mimo że przez ten czas obie strony transakcji były przekonane, że jest inaczej. Czy udzielenie premii pieniężnej to Jedyny przykład, kiedy to istnieją wątpliwości, czy doszło do wykonania usługi w rozumieniu VAT Nie. Trudności pojawiają się przy niemal wszelkich usługach niematerialnych. Podatnicy często mają problemy np. z usługami marketingowymi oraz doradczymi wykonywanymi przez firmy zagraniczne. Przede wszystkim pojawiają się kłopoty z udokumentowaniem, że zostały one wykonane, czyli w ogóle miał miejsce import usług. W praktyce pojawiają się jednak jeszcze bardziej skomplikowane sytuacje, kiedy nie wiadomo, czy daną czynność zakwalifikować jako usługę w rozumieniu ustawy o VAT. Przykład stanowią płatności za samą gotowość wykonania określonych czynności, które nie są bezspornie usługą. Czy owa gotowość to usługa w rozumieniu VAT Tego rodzaju umowy mogą być różnie zakwalifikowane – niektórzy kontrolujący mogą je uznać za usługi, inni za transakcje niepodlegające VAT. Jak firmy sobie radzę z takimi problemami

Obecnie we wszystkich kontrowersyjnych sytuacjach potencjalnego importu usług jest wystawiana faktura wewnętrzna. Nabywca ma wtedy pewność, że może odliczyć wynikający z niej VAT. Gwarantuje to art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT wprowadzony do niej 1 czerwca 2005 r. Zgodnie z tym przepisem faktura wystawiona za transakcję, która nie podlega opodatkowaniu lub jest zwolniona od podatku, daje prawo do odliczenia VAT, jeśli została uregulowana. Wystawca faktury, postępując w ten sposób, także nie ryzykuje, że urząd orzeknie o zaległości podatkowej. Jest to więc bardzo ważny przepis, który pozwala podatnikom uniknąć ryzyka związanego z trudnościami w interpretacji przepisów. Jakie będą konsekwencje zmiany omawianego artykułu Jeśli nowelizacja wejdzie w życie, to każda udokumentowana fakturą czynność niepodlegająca opodatkowaniu lub zwolniona nie będzie dawała prawa do odliczenia. Nie będzie już miało znaczenia, że sprzedawca wystawił fakturę z VAT, otrzymał odpowiednio wyższą należność i odprowadził podatek do urzędu skarbowego. Przy wielu transakcjach już na wstępie pojawi się problem oceny, czy dana transakcja stanowi usługę w rozumieniu VAT albo jakie jest miejsce świadczenia. Nie będzie już można, tak jak obecnie, przy wszelkich wątpliwych sytuacjach wystawiać faktury wewnętrznej na import usług. Jeśli bowiem kontrola uzna, że do importu usług nie doszło, to zakwestionuje VAT naliczony wynikający z faktury wewnętrznej.

… Więcej Rzeczpospolita