Osoby niepełnosprawne oraz te, na których utrzymaniu są osoby niepełnosprawne, mogą również w rozliczeniu za 2007 rok skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. W dokonywanych od dochodu odliczeniach mają prawo uwzględnić wydatki na sprzęt rehabilitacyjny, leki czy dojazdy na zabiegi.

Prawo do ulgi rehabilitacyjnej wynika z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.), czyli tzw. ustawy o PIT. Zgodnie z nim, podstawą opodatkowania korzystających z tej ulgi jest dochód pomniejszony m.in. o kwoty wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków uprawniających do odliczenia od dochodu przed opodatkowaniem szczegółowo określają przepisy ustawy o PIT. Trzeba jednak pamiętać, że wydatki na cele rehabilitacyjne podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, PFRON lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy po niesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie. Odliczenia od dochodu wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym mogą dokonać podatnicy będący osobami niepełnosprawnymi lub podatnicy, na których utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. Ten drugi przypadek dotyczy podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe -jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9120 zł. Jednak aby móc odliczyć wydatki na używanie samochodu osobowego dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne, należy udowodnić, że podatnik utrzymuje osobę niepełnosprawną. Co to znaczy, że utrzymuje Zapewnia jej środki do życia, ponosi koszty związane z jej wyżywieniem, mieszkaniem i innymi potrzebami – tak wynika z wyroku NSA z 12 lipca 2000 r. (sygn. akt I SA/Lu 535/99; niepublikowany).

Ważne! Rehabilitacja – zgodnie ze słownikowym pojęciem jest to przystosowanie do normalnego życia w społeczeństwie osób, które utraciły sprawność fizyczną lub psychiczną bądź mają wady wrodzone.

Stwierdzenie niepełnosprawności

Aby odliczyć wydatki, osoba, na rzecz której został poniesiony, musi posiadać:

orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach lub

decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo

orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydane na podstawie odrębnych przepisów.

GRUPY INWALIDZTWA

Ilekroć w przepisach jest mowa o osobach zaliczonych do:

I grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

a) całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo

b) znaczny stopień niepełnosprawności,

II grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

a) całkowitą niezdolność do pracy albo

b) umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Wydatki do odliczenia

Zgodnie ustawą o PIT, za wydatki rehabilitacyjne uważa się wydatki poniesione na:

adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,

przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,

zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego,

zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,

odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym,

odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne,

opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł,

utrzymanie przez osoby niewidome psa przewodnika – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł,

opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa,

opłacenie tłumacza języka migowego,

kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia,

leki – w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo),

odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:

a) osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,

b) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a),

używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne -w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł,

odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:

a) na turnusie rehabilitacyjnym,

b) w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego, rehabilitacji leczniczej, opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych,

c) na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia.

Sprzęt rehabilitacyjny

Najczęstszymi wydatkami rehabilitacyjnymi, jakie podatnicy wykazują w swoich zeznaniach rocznych, są wydatki na sprzęt niezbędny w rehabilitacji oraz ułatwiający wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Warto wyjaśnić, co oznacza określenie niezbędny w rehabilitacji. Wielokrotnie definiowały ten zwrot sądy administracyjne. Jak np. NSA wskazał w wyroku z 22 lutego 2001 r. (sygn. akt SA/Sz 1985/99; niepublikowany), określenie niezbędny w rehabilitacji oznacza, że ustawodawca zalicza do niego tylko i wyłącznie sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne, mające cechy sprzętu, urządzeń czy narzędzi indywidualnych, niezbędnych w rehabilitacji osoby niepełnosprawnej i ułatwiających tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonywania wynika z niepełnosprawności.

WYS0K0SC ODLICZEŃ OGRANICZONYCH LIMITEM

Rodzaj wydatków

Opłacanie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa.

Utrzymanie przez osoby niewidome I lub II grupy inwalidztwa psa przewodnika.

Używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, na potrzeby związane z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.

Wydatki na leki, jakie osoba niepełnosprawna – zgodnie z zaleceniem lekarza – powinna stosować stale lub czasowo.

Odliczeniu podlegają wydatki w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi w danym miesiącu a kwotą 100 zł.

NAJCZĘSTSZE ODLICZENIA

W praktyce, w ramach ulgi rehabilitacyjnej mieszczą się najczęściej: przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze i sprzęt rehabilitacyjny, takie jak: peruki, wózki, kule, protezy, obuwie ortopedyczne, aparaty słuchowe, okulary, laski, materace i poduszki, chwytaki, a także urządzenia ułatwiające komunikowanie się.

Aby zatem skorzystać z odliczenia od dochodu, zakupiony sprzęt, urządzenia czy narzędzia techniczne powinno cechować ich indywidualne przeznaczenie i niezbędność w rehabilitacji oraz ułatwienie osobie niepełnosprawnej wykonywanie czynności życiowych. Warunków indywidualności nie spełnia np. odkurzacz z filtrem wodnym, który jako sprzęt gospodarstwa domowego jest urządzeniem powszechnego użytku, ze swej istoty ogólnodostępnym do wykorzystania przez inne osoby-wyjaśnił NSA w wyroku z 14 grudnia 1999 r. (sygn. akt III SA 1276/99; niepublikowany). Także -jak tłumaczył NSA w wyroku z 7 września 1999 r. (sygn. akt HI SA 7090/98; niepublikowany) – nie można uznać odkurzacza za indywidualny sprzęt przeznaczony do rehabilitacji i ułatwiający wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

Ważne! Skorzystanie z ulgi rehabilitacyjnej może być dokonane również w przypadku, gdy osoba, której dotyczy wydatek, posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do 31 sierpnia 1997 r.

Więcej Gazeta Prawna.