Zarówno przepisy o podatku dochodowym, jak i ustawa o VAT przewidują ułatwienia w rozliczeniach podatkowych dla małych podatników. Pojęcie to w obu podatkach rozumiane jest podobnie, jednak nie tak samo.

Zgodnie z art. 2 pkt 25 ustawy o VAT małym podatnikiem jest przedsiębiorca, u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 800 000 euro. Inaczej limit obliczany jest u podatników prowadzących przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami powierniczymi, będących agentami, zleceniobiorcami lub innymi osobami świadczącymi usługi o podobnym charakterze (z wyjątkiem komisu). U nich bierze się pod uwagę kwotę prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (także brutto), a limit wynosi 30 000 euro.

Kwoty te przelicza się na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł. W 2008 r. małymi podatnikami w rozumieniu ustawy o VAT będą ci podatnicy, których przychody w 2007 r. nie przekroczyły 3 014 000 zl (113 000 zl dla rozliczających się w formie prowizji).

Podatnicy CIT

W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej updop) małym podatnikiem jest przedsiębiorca, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 800 000 euro. Przeliczenia limitu także dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zl Definicja jest więc taka sama, jak w przepisach o VAT. ale z jednym wyjątkiem. Limit wynosi 800 000 euro bez względu na rodzaj prowadzonej działalności.

Osoby fizyczne

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera bardzo podobną definicję jak updop. Sprawia jednak znacznie więcej problemów. Zgodnie z art. 2 pkt 20 podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 800 000 euro, jest małym podatnikiem. Zasady przeliczania limitu na złote są takie same jak w updop i przepisach o VAT. Skąd więc biorą się wątpliwości Problemem jest to, że osoby fizyczne nie tylko prowadzą działalność indywidualną, ale także często działają w formie spółki cywilnej lub jawnej. Powstaje wtedy pytanie: czy limit przysługuje na osobę – podatnika, czy na spółkę Sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej, jeśli jedna osoba ma udziały w kilku spółkach i jednocześnie prowadzi działalność indywidualną.

Gdyby definicję małego podatnika interpretować literalnie – w oderwaniu od innych przepisów – to limit powinien odnosić się do osoby fizycznej. To ona jest bowiem podatnikiem, a nie spółka, w ramach której prowadzi działalność. Taka interpretacja byłaby jednak bardzo trudna do zastosowania w praktyce. Mogłoby się bowiem okazać, że jeden ze wspólników spełnia definicję małego podatnika i ma prawo do jednorazowej amortyzacji, a drugi już nie. To oznaczałoby konieczność prowadzenia podwójnej księgowości. W praktyce organów podatkowych zwyciężyła więc wykładnia, że limit ten dotyczy spółki. Jeśli dodatkowo podatnik prowadzi indywidualną działalność, to dla celów jednorazowej amortyzacji przysługuje mu odrębny limit bez względu na to, w ilu spółkach jest wspólnikiem.

0 tym że podatnicy mają problemy ze zrozumieniem przepisów, świadczą liczne interpretacje, np. Izby Skarbowej w Opolu z 30 sierpnia 2007 r. (PF-II/4171-0013/07/PAA).

Więcej Rzeczpospolita.