Dzisiejsza Rzeczpospolita (23 stycznia 2008 r.) publikuje obszerny materiał dotyczący refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych prowadzących działalność gospodarczą. W artykule czytamy:
Trudna droga przedsiębiorczych rencistów do refundacji składek
Niepełnosprawni renciści prowadzący działalność gospodarczą, podlegający obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym, muszą się zarejestrować do końca stycznia w PFRON. Jeśli opłacą składki na czas, dostaną zwrot tylko emerytalnych i rentowych.
Osoba z ustalonym prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy była do końca 2007 r. objęta z tytułu prowadzonej firmy dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi oraz obowiązkowym zdrowotnym. Jeśli przystąpiła z własnej woli do ubezpieczeń społecznych, podlegała także wypadkowemu. Sytuacja zmieniła się diametralnie 1 stycznia 2008 r., od kiedy to musi ona płacić składki emerytalne i rentowe, wypadkowe, zdrowotne i niekiedy na Fundusz Pracy. W zamian jednak dostaje co miesiąc ich refundację z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wbrew jednak zapowiedziom autorów reformy nigdy nie odzyska całości uiszczonych kwot. PFRON oddaje bowiem jedynie składki emerytalne i rentowe. Wypadkowe i na FP rencista pokrywa zatem z własnej kieszeni. Jeśli rozlicza się z ZUS według 60 proc. średniej płacy, tylko w styczniu straci na tym około 70 zł. Rocznie daje to prawie 840 zł dodatkowych wydatków, a nawet więcej, bo podstawa wymiaru składek niemal zawsze wzrasta co trzy miesiące. Konkretne wyliczenia przedstawiamy w dalszej części artykułu.
Zastrzegamy jednak, że zmiany objęły wyłącznie osoby z ustalonym prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy, które prowadzą równocześnie działalność gospodarczą, w tym w ramach spółki cywilnej. Nie dotyczą zatem wspólników spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej, wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz twórców i artystów.
Ubezpieczenia emerytalne i rentowe nadal są dla nich dobrowolne. Ponoszą wyłącznie opłatę na zdrowie.
Obowiązku uiszczania ubezpieczeń społecznych z wykonywanej działalności nie mają również osoby z ustalonym prawem do renty rodzinnej oraz / tytułu niezdolności do służby, np. byli policjanci czy strażacy. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe z działalności gospodarczej wciąż są dla nich dobrowolne.
Można płacić standardowe ubezpieczenia społeczne lub ulgowe
Ile konkretnie płaci na ZUS rencista z własnym biznesem, zależy od stażu prowadzenia działalności oraz od tego, czy ma jeszcze inne źródła utrzymania
Renciści objęci z tytułu działalności obowiązkowymi
ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi powinni do 8 stycznia br. wyrejestrować się z działalności z ubezpieczenia zdrowotnego i zgłosić do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego, zdrowotnego oraz ewentualnie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
Należało to zrobić na formularzu ZU S ZU A stosując nowe kody dla prowadzących pozarolniczą działalność z ustalonym prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy:
– 0512 xx – z podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na
poziomie zadeklarowanym, ale nie niższym od 60 proc. przeciętnej płacy,
– 0572 xx – z ulgową podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne
na poziomie zadeklarowanym, ale nie niższym od 30 proc. minimalnego
wynagrodzenia.
Dotyczy to oczywiście sytuacji, jeśli rencista ten nigdzie indziej nie dorabia. Gdyby tak było (miał dodatkowo np. umowę o pracę lub zlecenie), podlegałby z tytułu działalności wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu. Wobec tego musiałby się zgłosić do tego ubezpieczenia na formularzu ZUS ZZA.
Według 60 proc. średniej płacy…
Rencista z tytułu niezdolności do pracy, który prowadzi jednocześnie
działalność gospodarczą, płaci standardowo składki na ubezpieczenia
społeczne
od przynajmniej 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Ta najniższa podstawa za styczeń i luty br. wynosi 1622,05 zł, a ustalone od niej składki:
– emerytalna 316,62 zł (1622,05 zł x 19,52 proc);
– rentowe 97,32 zł (1622,05 x 6 proc);
– wypadkowa 29,20 zł (1622,05 x 1,80 proc);
Stopa procentowa składki wypadkowej jest różna. Płatnicy mający do dziewięciu ubezpieczonych opłacają ją do końca marca 2008 r. w wysokości 1,80 proc.
– dobrowolna chorobowa 39,74 zł (2,45 proc).
Oprócz tego regulują składki na FP w wysokości 39,74 zł (2,45 proc). PFRON refunduje im tylko składki emerytalne i rentowe do wysokości wynikającej z 60 proc. średnich poborów, czyli za styczeń i luty po 413,94 zł. Składki wypadkową i na FP (68,94 zł) przekazują zatem z własnej kieszeni.
…i 30 proc. minimalnej
Osoba z ustaloną rentą z tytułu niezdolności do pracy może korzystać z preferencyjnych składek z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej rozpoczętej po 24 sierpnia 2005 r.
Nie każda, lecz spełniająca warunki:
– nie prowadziła innej pozarolniczej działalności podczas 60 miesięcy poprzedzających dzień rozpoczęcia działalności,
– nie działa na rzecz byłego pracodawcy, dla którego wykonywała w roku otworzenia działalności lub w poprzednim ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy takie same czynności jak wchodzące w zakres wykonywanej działalności.
Wynika tak z art. i8a ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przez 24 miesiące od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności stanowi wówczas zadeklarowana kwota, byle nie niższa od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, czyli od 337,80 zł. Minimalne składki wynoszą: emerytalna 65,94 zł, rentowe 20,27 zł, wypadkowa 6,08 zł, a dobrowolna chorobowa 8,28 zl Nie opłacają składki na FP, gdyż podstawa wymiaru składek emerytalnych i rentowych jest niższa od minimalnego wynagrodzenia.
Łącznie składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne wynoszą więc 92,29 zł, z czego PFRON zwróci 86,21 zł, a 6,08 zł płaci rencista.
Opłata na zdrowie od pełnej podstawy
Wszyscy renciści z własnym biznesem muszą odprowadzać składki zdrowotne od przynajmniej 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia a więc od 2168,30 zł. Składka ta równa się za styczeńiluty br. 195,15 zfcjest miesięczna i niepodzielna. Nie zmniejsza się też proporcjonalnie, gdyrencista nie wykonuje działalności przez cały miesiąc.
Osoba ta jest jednak zwolniona z opłacania tej składki, jeśli pobiera rentę nie wyższą od minimalnego wynagrodzenia (czyli od 1126 zł) i spełnia jeden z wymogów:
– uzyskuje z firmy przychody nieprzekraczające miesięcznie 50 proc. najniższej emerytury, czyli 298,73 zł,
– opłaca z niej podatek w formie karty podatkowej.
Składek zdrowotnych z działalności nie muszą też uiszczać osoby o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeśli:
– uzyskują z tego tytułu przychody nie wyższe od 50 proc. najniższej emerytury miesięcznie, czyli od 298,73 zł, lub
– opłacają podatek dochodowy w formie karty podatkowej.
Więcej w Rzeczpospolitej