ŚWIADCZENIA Z TYTUŁU WYPADKÓW PRZY PRACY
 
Osoba podlegająca ubezpieczeniu wypadkowemu w razie wypadku przy pracy lub stwierdzonej choroby zawodowej ma prawo m.in. do zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, jak również jednorazowego odszkodowania. Ubezpieczony nie otrzyma tzw. świadczeń wypadkowych, jeżeli był pod wpływem alkoholu lub środków odurzających i w znacznym stopniu przyczynił się do wypadku przy pracy.

Krąg osób uprawnionych do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego jest szeroki. Osobami objętymi ubezpieczeniem wypadkowym są:

1. Osoby podlegające ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo, tj.:

– pracownicy, z wyłączeniem prokuratorów i sędziów,

– członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,

– osoby odbywające służbę zastępczą,

2. Osoby podlegające ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, które do tego ubezpieczenia przystąpiły, tj.:

– wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące, jeżeli praca jest przez te osoby wykonywana w siedzibie lub w miejscu prowadzenia działalności zleceniodawcy,

– prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące,

– wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,

– duchowni,

3. osoby, które mogą podlegać ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, ale do tego ubezpieczenia nie przystąpiły, tj.:

– wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osoby z nimi współpracujące, jeżeli praca jest przez te osoby wykonywana w siedzibie lub w miejscu prowadzenia działalności zleceniodawcy,

– prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące,

– wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,

– duchowni,

4. osoby, które nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu ani obowiązkowo, ani dobrowolnie, tj.:

– posłowie i senatorowie pobierający uposażenie,

– pobierający stypendia sportowe,

– słuchacze Krajowej Szkoły Administracji Publicznej, pobierający stypendia,

– pobierający stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy, na które zostały skierowane przez powiatowy urząd pracy lub inny podmiot kierujący,

– funkcjonariusze służby celnej.

Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, jakiemu uległ ubezpieczony będący pracownikiem, następuje w trybie określonym przepisami:

– kodeksu pracy,

– rozporządzenia Rady Ministrów z 28 lipca 1998 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy

– oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy (Dz.U. nr 115, poz. 744),

– rozporządzenia ministra gospodarki i pracy z 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz.U. nr 227, poz. 2298).

W przypadku ubezpieczonych niebędących pracownikami tryb uznawania zdarzenia za wypadek przy pracy, kwalifikacja prawna zdarzenia, wzór karty wypadku i termin jej sporządzenia zostały uregulowane w rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej z 19 grudnia 2002 r. (Dz.U. nr 236, poz. 1992).

Płatnicy świadczeń

Prawo do zasiłku chorobowego i wyrównawczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego ustalają i wypłacają płatnicy składek, jeżeli są zobowiązani do ustalania prawa do zasiłków z ubezpieczenia chorobowego i ich wypłaty, tj. zgłaszający do tego ubezpieczenia powyżej 20 ubezpieczonych. W pozostałych przypadkach świadczenia wypłaca ZUS.

Prawo do jednorazowego odszkodowania, renty z tytułu niezdolności do pracy (w tym renty szkoleniowej), renty rodzinnej, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej, ustala i wypłaca ZUS. Świadczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych, na które ubezpieczony został skierowany przez lekarza orzecznika ZUS na wniosek lekarza prowadzącego, nierefundowane na podstawie odrębnych przepisów realizowane są przez placówki medyczne wybrane przez ZUS.

Rodzaje świadczeń

Z ubezpieczenia wypadkowego przysługują następujące świadczenia w razie choroby:

– zasiłek chorobowy – dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową,

– świadczenie rehabilitacyjne – dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu okresu wypłaty zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy,